Flow, ölçeklenebilirliğe ve geliştirici dostu olmaya öncelik veren, ana akım için tasarlanmış bir layer-1 blockchain ağıdır. Ağın yönetişimden doğrulamaya birçok alanda kullanılan tokenine ise FLOW denir.

Flow blockchain ağı, merkeziyetsiz uygulamalar, oyunlar, interaktif deneyimler ve NFT’ler için tasarlandı. Ölçeklenme sorununu çözmeye odaklanan Flow, bu sayede tüm bunların yoğunluğa maruz kalmadan birbiriyle etkileşime geçebileceği bir ekosistem oluşturmayı hedefliyor.

Flow ekosisteminde kullanıcılar, kendi uygulama ve dijital varlıklarını geliştirerek kendi açık ekonomilerini oluşturabiliyor ve verileri üzerinde tam kontrol sahibi oluyorlar.

Flow’u kim geliştirdi?

Flow projesinin arkasında Ethereum tabanlı popüler blockchain oyunu CryptoKitties’in de geliştiricisi olan Dapper Labs bulunuyor. Projenin kurucuları arasında Roham Gharegozlou, Dieter Shirley ve Mikhael Naayem yer alıyor.

CryptoKitties’in artan popülerliği, Ethereum ağının tıkanmasına yol açtı ve ölçeklenme sorunu olduğunu ortaya koydu. Bu nedenle Dapper Labs, merkeziyetsiz uygulama ve oyunlar için daha işlevsel olacak ve yüksek ölçeklenmeli bir blockchain geliştirmeye karar verdi.

İlginizi çekebilir: DApp nedir? Merkeziyetsiz uygulama nasıl çalışır?

Şirket, Flow ağını 2019’da yatırım devi a16z’den yatırım aldıktan sonra duyurdu.

Flow’u diğerlerinden ayıran ne?

Flow’un belki de en öne çıkan özelliği, ölçeklenme sorununa getirdiği yenilikçi çözümdür. “Çoklu düğüm mimarisi” denen bu yapı, sharding’e gerek olmadan yüksek işlem çıktısı elde etme imkanı sunuyor.

İlginizi çekebilir: Sharding nedir? Blockchain verileri parçalanabilir mi?

Geleneksel blockchain ağlarında düğümler, blockchain durumunun tamamını depolamak zorundadır. Sharding ise ağı paralel bölümlere ayırarak, düğümleri yalnızca atandıkları bölümdeki işlemleri doğrulamadan sorumlu tutar.

Ne var ki ödeme ağları için oldukça uygun olabilecek bu yöntem, akıllı sözleşmeler arasındaki etkileşimi çok daha karmaşık ve hataya meyilli hale getiriyor.

Flow ise bu soruna blockchain teknolojisine boru hattı uygulayarak çözüm getirdi. Verimliliği artırmak amacıyla sık sık kullanılan bu yöntem ile düğümler dört gruba ayrıldı ve yalnızca kendilerine atanan görevi gerçekleştirmekten sorumlu oldular.

Derleme düğümleri Flow üzerindeki uygulamaların verilere ulaşmasından ve ağ bağlılığının sağlandığından sorumluyken, Mutabakat düğümleri ise işlemlerin hangi sırayla doğrulanması gerektiğine karar verirler.

Karar verme sürecine katılmayan Yürütme düğümleri, işlemlerin gerçekleştirilmesi için gerekli hesaplama gücünü sunarlar. Doğrulama düğümleri ise Yürütme düğümleri tarafından sunulan bilgileri tekrar kontrol ettikten sonra işlemleri dpğrular.

Üretim hattına benzeyen bu işlem doğrulama süreci, düğümleri bu sürecin yalnızca belirli bir aşamasından sorumlu kılarak çok yüksek işlem çıktısı elde etmeye ve işlem ücretlerini düşük tutmaya olanak sağlar. 

İlginizi çekebilir: Kripto paranın temelleri – 4: İşlem hızı

Flow'da doğrulama sürecinin şeması. Kaynak: Coin98 Insights

Flow ekibi, buna ek olarak Özelleştirilmiş Gizli Bilgi İspatı (SPoCK) adlı yeni bir kriptografik teknik de geliştirdi. Bu teknik sayesinde ispatlayıcılar, belirli bir gizli bilgiye sahip olduklarını o bilgiyi açıklamadan kanıtlayabiliyorlar.

Blockchain üzerindeki geliştiriciler ise Cadence adlı kaynağa yönelimli programlama diliyle çalışıyor. Flow tarafından oluşturulan bu dil, yazılan kodların güvenli, açık ve erişilebilir olması için tasarlandı.

Flow üzerinde akıllı sözleşmeler beta sürümüyle başlatılabiliyor ve nihaileştirmeden önce geliştirilmesi mümkün kılınıyor. Sözleşmeyle etkileşim içinde olan kullanıcılar ise yapılan değişiklikler konusunda bilgilendiriliyor.

İlginizi çekebilir: Akıllı Sözleşme (Smart Contract) nedir, nasıl çalışır?

Flow, geliştiricilere eğitim imkanı da sunuyor. İsteyen herkes, Flow Playground sekmesinde Cadence programlama dili, blockchain programlama, kendi dijital varlıklarını ve NFT’lerini oluşturma ve kendi pazar yerini kurma konusunda bilgi ve deneyim sahibi olabiliyor.

FLOW ne işe yarar?

Flow blockchain ağında gerçekleştirilen yeni kullanıcı hesabı oluşturmak ve akıllı sözleşmeleri kullanmak gibi tüm faaliyetlerde işlem ücreti olarak FLOW ödeniyor. Buna ek olarak, zincir üstü saklama alanı da FLOW ödenerek satın alınıyor.

Bir hisse ispatı blockchain ağı olan Flow’da doğrulayıcı olmak için de FLOW stake etmek gerekiyor. Düğümler, sundukları işlem doğrulama ve ağın güvenliğini sağlama hizmetlerinin karşılığında da FLOW ödülü alıyor. Kullanıcılara tokenlerini üçüncü taraflara devrederek kendi adlarına düğüm işletme seçeneği de sunuluyor.

İlginizi çekebilir: Proof of Stake nedir? Hisse İspatı türleri nelerdir?

FLOW, yönetişim için de kullanılıyor. Token sahipleri, topluluğa sunulan değişiklik ve güncelleme önerilerinde oy kullanma hakkına sahip oluyor.

FLOW nasıl satın alınır?

Flow Şubat 2022 itibarıyla yerli bir kripto para borsasında listelenmiyor. Kripto parayı Binance, Huobi, Gate.io, Kraken, Crypto.com ve HitBTC gibi yabancı borsalardan alıp satmak mümkün.

Bunlar da ilginizi çekebilir:

SORUMLULUK REDDİ: Burada yer alan ifadeler yatırım tavsiyesi değildir. Piyasaları iyice araştırmadan, farklı çevrelerden yorum almadan kesinlikle işlem yapmayın. Güvendiğiniz yatırımcıların yorumlarını okuyun, fikirlerine danışın. Her yatırım işleminin risk içerdiğini unutmayın. Herhangi bir işlem yaparken kendi kararınızı kendiniz verin. Cointelegraph, yatırım ürün ya da hizmetlerinden doğan veya doğduğu iddia edilen hiçbir zarar veya kayıptan dolaylı ya da doğrudan sorumlu kabul edilemez.