Günlük hayatta kullanılan fiziksel nesnelerin, internete bağlanarak veri gönderip almasını sağlayan teknolojiye Nesnelerin İnterneti (Internet of Things, IoT) denir.
IoT ağlarındaki nesneler hem birbirleriyle hem de karmaşık sistemlerle bağlantı halinde olurlar.
Nesnelerin interneti özelliğine sahip olan cihazlar, gerek kendileri arasında gerekse büyük sistemlerle iletişim kurup veri aktarımı yapmak için çeşitli alıcılar ve yazılımlarla donatılırlar.
İlginizi çekebilir: Peer-to-Peer (P2P) Nedir?
Her bir cihazın kendine özel, eşsiz dijital anahtarı bulunur. Tekil anahtar (unique identifier) ismi verilen bu kod, nesnenin internet üzerinde yer alan diğer cihazlarla birlikte çalışabilmesi için kullanılır.
Alışılageldik internet protokollerinde kullanılan IP adresi (Internet Protocol Address) standardı nesnelerin interneti ekosistemindeki tüm cihazlara eşsiz kimlik oluşturacak kadar kombinasyona sahip olmadığından, IoT cihazlarına kimlik verilirken IPv6 standardı kullanılır.
Örnek vermek gerekirse; "192.168.0.1" benzeri şekilde yazılan 32 bitlik IPv4 adreslerinin teorik olarak maksimum sayısı 4,3 milyar (2^32) olarak hesaplanırken, 128 bit altyapısına sahip olan IPv6 standardı ise 340 desilyon (3,4x10^38) değerine kadar çıkar. Bahsi geçen bu sayının, tüm akıllı cihazlar için yeterli olduğu varsayılmaktadır.
İlginizi çekebilir: Dağıtık Defter Teknolojisi (DLT) nedir?
Nesnelerin interneti ağlarının temel taşı olan akıllı nesneler, mesafe sınırı olmaksızın her yerden ulaşılabilir ve veri paylaşımı yapılabilir biçimde tasarlanmışlardır.
Nesnelerin interneti ve büyük veri birlikteliği
İnternete bağlı cihazların birbirleriyle iletişim kurması ve düzenli veri aktarımı yapmaları, Büyük Veri (Big Data) konseptiyle iç içe çalışmasını zorunlu kılar.
Söz gelimi akıllı şehir konseptinde, navigasyon uygulaması üzerinden gerçek zamanlı olarak aracın konumu, hızı ve rotası gibi bilgilerin paylaşılması trafik yoğunluğunun ve tahmini varış zamanının hesaplanmasını mümkün kılar.
Navigasyon uygulamasını kullanan sayısız araçtan gelen gerçek zamanlı bilgiler, süzgeçten geçirilerek anlamlı ve işlenebilir veriye dönüştürülmelidir.
Eğer veriler doğru biçimde işlenirse, trafik yoğunluğu olan bölgeler tespit edilebilir, şoföre en uygun rota gerçek zamanlı biçimde çizilebilir.
İlginizi çekebilir: Masternode nedir? Node (düğüm) ile farkları neler?
Akıllı şehir konseptinde önemli bir yeri bulunan nesnelerin interneti cihazları; trafik ışıkları, park alanları ve aydınlatma gibi konularda yararlı bilgi sağlar. Ayrıca çöp konteynerlerinin içlerinde bulunacak algılayıcılar, hangi konteynerin daha dolu olduğunu tespit ederek, çöp kamyonunun gereksiz sokaklara girmeden en verimli rotayı takip etmesi sağlanabilir.
Çevreye duyarlı uygulamaların geliştirilmesi için de nesnelerin interneti cihazlarından faydalanılır. Bölgesel hava kirliliği, yağış oranı, baraj doluluğu ve hatta orman yangını riskleri gibi faktörler, internete bağlı algılayıcılarla tespit edilip önlem alınabilir, kontrol edilebilir. Acil eylem gerektiren durumlarda bu verilerden istifade edilebilir.
Kişisel verilerin gizliliği hususu
Nesnelerin interneti cihazları düzenli aralıklarla veri aktarımı yaptığından, kişisel veriler de belirli ölçüde paylaşılır. Bu nedenle internete bağlı cihazların, kişisel verilerin gizliliğini koruması, kullanıcının anonim kalmasını sağlaması gerekir.
Algılayıcılarla toplanan verilerin kimler tarafından görülebileceğinin tespiti önemlidir. Haliyle verilerin şifrelenmesi, bunu yaparken de düşük enerji gereksinimine ihtiyaç duyması lazımdır.
Bu yazılar da ilginizi çekebilir: