Merkeziyetsiz finans (DeFi) projesi olan Maker (MKR), ABD dolarına sabitlenen DAI tokenin fiyatının stabil kalması için kullanılan bir akıllı sözleşme platformu.

Kullanıcıların DAI para birimini oluşturmasına ve yönetmesine olanak sağlayan Maker, Ethereum blockchain tabanlı merkeziyetsiz otonom organizasyon (DAO) olan MakerDAO ve yazılım platformu Maker Protocol'ün yönetişim tokeni olarak çalışıyor.

Tasarımı 2015'te yapılan ve 2017 yılında da kullanıma açılan Maker, topluluk tarafından yönetilen merkeziyetsiz kripto para birimi DAI tokenin işletilmesini sağlar.

MKR tokenleri, DAI tokenin yönetiminde söz sahibi olanların oy kullanması için çalışır. Token sahipleri sistemden kâr payı almaz ama protokolün gelişimi konularında oy hakkı elde ederler.

İlgili: Merkeziyetsiz finans (DeFi) ile kripto paralarınız sizin için çalışsın

DAI üretilirken MKR kullanılır ve işleme konan MKR yakılır. Token sayısında yaşanan düşüş sayesinde DAI para birimine ne kadar talep gelirse, Maker da bu talepten nasibi alır.

Maker ekosistemi, Ethereum gibi akıllı sözleşmeli blockchain ağları üzerine merkeziyetsiz finansal ürünler inşa etmeyi amaçlayan DeFi ekosistemindeki en eski projelerden biri konumunda.

Maker ağını farklı kılan ne?

MKR projesini farklı kılan özelliklerin başında, token sahiplerinin doğrudan DAI yönetim sürecine katılması geliyor. MKR sahipleri, ellerindeki birikim miktarına göre oy hakkına sahip oluyor. Protokol üzerinde yapılacak değişikliklerde fikirlerine başvuruluyor.

Kullanıcılar, üretilecek DAI miktarı ve protokole yeni teminat varlığı türlerinin eklenmesi gibi alanlarda oy verebiliyorlar. Ayrıca, teminat için işleme konan varlıkların risk parametrelerinin değiştirilmesi kararı alabiliyorlar.

İlgili: Stake Etmek (Staking) Nedir? Staking Kârlı mı?

DAI token sahipleri, tokenlerini kilitleyerek birikim yapabiliyor. Maker ekosistemine ağ dışı veri eklemek için oracle sisteminden de yararlanabiliyorlar. Katılımcılar ayrıca, platforma gelecek güncellemeler için de oy kullanabiliyorlar.

MKR tokenine gösterilen talebin kaynağı, piyasadaki en büyük stablecoin'lerden birinin yönetiminde yer alma gücü olarak yorumlanıyor. Bu güç, değerine de yansıyor

MKR coin arzı

Toplam MKR arzı sabit değil. Maker tokenin oluşturulması ve yakılması, DAI fiyatının daima 1 dolara eşit olmasından dolayı kendi başına çalışan otonom yazılım tarafından yönetiliyor. Ethereum blockchain üzerinde çalışan akıllı teminat kasaları DAI fiyatını sabit tutmak için güncelleniyor. 

Fiyattaki değişikliklere göre DAI teminatları güncelleniyor. Üretilen DAI miktarı yeterli değilse, Maker Protocol satmak için yeni MKR tokenleri üretiyor ve kalan miktarı kapatıyor. Böylece toplam arz artar.

İlginizi çekebilir: Hash Nedir? Bitcoin SHA-256 Algoritması Nasıl Çalışır?

Bazen satıştan elde edilen DAI miktarı, teminat sınırını aşabiliyor. Böyle bir durum yaşanırsa, Maker Protocol tarafından MKR tokenleri geri alınıp yakılıyor. Böylece toplam arz düşüyor.

Kısacası MKR arzı, piyasa şartlarına ve DAI ekosistemine göre güncellenen dinamik bir sayı.

Maker ağının güvenliği nasıl sağlanıyor?

MKR token ERC-20 standartlarına sahip ve Ethereum blockchain ağı üzerinde çalışıyor. Ethereum ise, Ethash isimli İş İspatı (Proof of Work, PoW) konsensüs algoritmasıyla korunuyor. Yakın gelecekte Ethereum ağı Hisse İspatı (Proof of Stake, PoS) algoritmasına geçecek.

MKR nereden alınır?

CoinMarketCap verilerine göre en yoğun Maker işlemlerinin görüldüğü kripto para borsaları BKEX, Binance, OKEx ve Coinbase olarak gözüküyor. Türki lirasına karşı işlem yapan kripto para borsaları arasında BtcTurk, Paribu ve BitTurk yer alıyor.

Bu yazılar da ilginizi çekebilir:

SORUMLULUK REDDİ: Burada yer alan ifadeler yatırım tavsiyesi değildir. Piyasaları iyice araştırmadan, farklı çevrelerden yorum almadan kesinlikle işlem yapmayın. Güvendiğiniz yatırımcıların yorumlarını okuyun, fikirlerine danışın. Her yatırım işleminin risk içerdiğini unutmayın. Herhangi bir işlem yaparken kendi kararınızı kendiniz verin. Cointelegraph, yatırım ürün ya da hizmetlerinden doğan veya doğduğu iddia edilen hiçbir zarar veya kayıptan dolaylı ya da doğrudan sorumlu kabul edilemez.