Alış satış farkı, bir varlık için emir defterinde bulunan en yüksek teklif ile en düşük talep fiyatının arasındaki mesafeyi ifade eder.

Geleneksel piyasalarda bu alış satış farkı, sıklıkla piyasa yapıcılar veya aracı likidite sağlayıcıları tarafından oluşturulur. Kripto para piyasalarında ise alıcı ve satıcıların limit emirleri arasındaki farkın sonucunda oluşur.

Eğer bir varlığı, gerçek zamanlı olarak piyasa fiyatından almak istiyorsanız, satıcı tarafından verilmiş en düşük talep fiyatından almanız gerekir. Eğer anında satış yapmak istiyorsanız bu sefer verilen en yüksek teklif fiyatından satmanız gerekir.

İlgili: Yeni başlayanlar için kripto para alım satım çeşitleri

Aktif piyasalarda bu fark düşüktür. Emir defterindeki işlemlerin hacmi yüksek olduğundan alıcı ve satıcıların faaliyetleri, varlığın fiyatını önemli ölçüde etkilemez. Alış satış farkı daha büyük olduğunda, büyük hacme sahip emirleri gerçekleştirmek fiyat oynamalarına sebep olur.

Slippage nedir?

Başlangıçta beklenen fiyat ile gerçek işlem fiyatı arasındaki farka slippage ya da slipaj denir.

Slippage, emrin piyasaya girdiği zaman ile işlemin gerçekleşmesi arasındaki süre zarfında gerçekleşen fiyat hareketleri sonucu, yatırımcıların ilk istediklerinden farklı fiyatta anlaşmak zorunda kalmasıdır.

Tüm piyasalarda gerçekleşebilen slippage, fiyat oynaklığı yüksek olduğundan kripto piyasalarında (özellikle merkeziyetsiz olanlarda) daha sık ve daha büyük gerçekleşir.

Ek okuma: DeFi Nedir? Merkeziyetsiz Finans Ne Demek?

Buna ek olarak düşük hacim ve likidite gibi sorunlar da slippage yaşanma ihtimalini artırır.

Örneğin 100 dolardan büyük bir alım emri gerçekleştirmek istiyorsunuz ancak piyasa bu emri istediğiniz fiyattan gerçekleştirmek için gerekli likiditeye sahip değil. Bu yüzden emriniz tamamen dolana kadar 100 doların üstündeki emirleri almak zorundasınız. Bunun sonucunda alımlarınızın ortalama fiyatı yüz doların üzerinde olacak, işte buna slippage diyoruz.

Yani bir piyasa emri oluşturduğunuzda, borsa sizin alımınızı veya satımınızı otomatik olarak emir defterindeki limit emirleriyle eşleştirir. Emir defteri, emirlerinizi en iyi fiyat ile eşleştirecektir ancak istediğiniz fiyatta yeterli hacim olmaması durumunda emir sıralamasında yukarı çıkmaya başlarsınız. Bunun sonucunda beklenmedik fiyatlarla karşılaşabilirsiniz.

İlgili: Kripto para borsalarında hangi emirler kullanılır?

İyi ve kötü huylu slippage

Olumlu ve olumsuz olmak üzere iki tür slippage vardır. Eğer işlemin gerçekleştiği fiyat, alım emrindeki fiyattan düşükse bu, yatırımcılar beklediklerinden daha ucuza aldıkları için olumlu slippage olarak adlandırılır.

Eğer gerçekleşen fiyat, alım emrindeki fiyattan yüksekse yatırımcıları kötü etkilediği için olumsuz slippage olarak adlandırılır. Satım emirleri için bunun zıttı geçerlidir.

Çok fazla slippage, sıklıkla alım satım yapan yatırımcılara zarar verebilir. Slippage yok edilemese de bunu azaltmak için yatırımcılar, piyasa emirleri gerçekleştirmek yerine limit emirleri gerçekleştirmeyi seçebilir.

İlgili: Türkiye'de Bitcoin nasıl alınır? BTC ticaretinin püf noktaları

Bazı borsalar, slippage oranını sınırlandırmak için bir tolerans seviyesi belirlemeye olanak tanır. Öte yandan slippage toleransı düşük tutulursa (normalde yüzde 0,1 ila yüzde 5 kullanılır), işlemin hiç gerçekleşmemesi ve büyük bir fırsatı kaçırma ihtimali doğabilir. Slippage, tecrübesiz yatırımcılar için aniden kabusa dönüşebilir. Bu yüzden hem kripto para biriminin hem de borsanın fiyat oynaklığını anlamak önemlidir.

Slippage oranını minimuma indirmek için birkaç tüyo:

  • Limit emirlerini kullanın. Limit emirleri sayesinde istediğiniz fiyatı hatta daha iyisini elde etmeniz sağlanır. İşleminizin gerçekleşme hızından fedakarlıkta bulunsanız da olumsuz slippage oranından kurtulursunuz.
  • Büyük emirlerinizi küçük parçalara bölün. Emir defterini yakından takip edin ve güncel hacimden daha büyük emirler vermemeye çalışın.
  • Likiditesi düşük varlıklarda tek işlem bile küçük miktarda slippage meydana getirebilir. Ancak çok sayıda küçük işlem gerçekleştirmeniz halinde işlemlerinizin fiyatı etkilenecektir.
  • Merkeziyetsiz borsalarda bulunan işlem ücretlerine dikkat edin. Bazı ağlar slippage oranını azaltırken bazıları kazançları sıfırlayabilecek kadar işlem ücreti alabilir.

Bu yazılar da ilginizi çekebilir:

SORUMLULUK REDDİ: Burada yer alan ifadeler yatırım tavsiyesi değildir. Piyasaları iyice araştırmadan, farklı çevrelerden yorum almadan kesinlikle işlem yapmayın. Güvendiğiniz yatırımcıların yorumlarını okuyun, fikirlerine danışın. Her yatırım işleminin risk içerdiğini unutmayın. Herhangi bir işlem yaparken kendi kararınızı kendiniz verin. Cointelegraph, yatırım ürün ya da hizmetlerinden doğan veya doğduğu iddia edilen hiçbir zarar veya kayıptan dolaylı ya da doğrudan sorumlu kabul edilemez.