Muhtemelen panikleyen bir Bitcoin (BTC) kullanıcısı, "ücret karşılığında değiştirme" (Replace-by-Fee - RBF) işlemi sırasında yaklaşık 0,75 BTC (70.500 dolar) tutarında işlem ücreti ödedi. Haberin yayımlandığı esnada bu tutar, 2,6 milyon TL'den fazla değere karşılık geliyordu.
İlgili işlem, 8 Nisan’da UTC saatine göre gece yarısından yaklaşık 30 dakika sonra gerçekleştirildi. Bu, hedef adresi değiştirilen ve 0,2 BTC’lik farkla (16.357 dolar) 0,48 BTC (37.770 dolar) gönderilen ikinci bir RBF denemesiydi.
İkinci Bitcoin RBF işlemi. Kaynak: Mempool.Space
Kripto takip firması AMLBot’un soruşturma başkan yardımcısı Anmol Jain, Cointelegraph’a verdiği demeçte, orijinal işlemin "varsayılan" bir ücrete sahip olduğunu belirtti. İlk RBF işlemi, işlem ücretini neredeyse iki katına çıkarırken çıktı adresini de değiştirdi.
Bu işlemlerin her ikisi de hala onaylanmamış durumda. Bunun nedeni, daha yüksek ücretli olan ikinci RBF işleminin, aynı çıktıya sahip olması sebebiyle diğer işlemin yerini almasıdır. Bu durum, kullanıcının orijinal işlem yerine RBF işleminin işlenmesini sağlamak amacıyla ücreti artırmış olabileceğini düşündürüyor.
Panikle yapıldığı düşünülen bir hata
İşlemde panikle yapılan bir hata olabileceğine dair belirtiler bulunuyor. Kullanıcı, orijinal işlemin bir bloğa dahil edilip kesinleşmesini önlemek amacıyla hızlı bir şekilde ikinci işlemi göndermiş olabilir. Jain, bu duruma dair olası bazı açıklamalar sundu:
“Belki de kullanıcı 30.5692 satoshi kullanmak istemişti; ancak aceleyle ya da dikkatsizlik sonucu 305.692 satoshi girdi.”
İkinci RBF işlemi ayrıca, yaklaşık 0,75 BTC içeren ek bir harcanmamış işlem çıktısını (UTXO) da içermekteydi. Bu miktar, büyük olasılıkla kullanıcının değişiklik adresini güncellememesi veya işlemin yapısını yanlış değerlendirmesi sonucu işlem ücretine dahil edilmiş olabilir.
Jain'in ortaya koyduğu bir diğer olasılık ise, kullanıcının toplam işlem ücreti ile satoshi/vB (sanal bayt başına ücret) arasındaki farkı karıştırmış olması veya işlemi oluşturan otomatik betikte bir hata bulunmasıdır. Jain, bu durumu şu şekilde açıklıyor:
“Sistem ücreti toplamda 30 satoshi olarak yorumlar; bu da oldukça düşük bir değerdir. Kullanıcı ise bunun 30,5 sat/vB anlamına geldiğini düşünerek 305.000 yazar ve cüzdan bunu 305.000 sat/vB olarak uygular. Bu da oldukça yüksek ve hatalı bir ücrettir.”
Tartışmalı bir özellik olarak RBF
RBF, Bitcoin’in yanlış anlaşılan ve zaman zaman tartışmalara neden olan özelliklerinden biri. Bitcoin işlemleri, bir bloka dahil edilip zincirde daha fazla blok tarafından onaylanana kadar kesinleşmemiş sayılır.
Mempool'daki işlemler, genellikle kâr amacı güden madencilerin inisiyatifine bırakılmıştır. Bitcoin geliştiricileri, birden fazla çakışan işlem söz konusu olduğunda, daha yüksek ücret ödeyen işlemin öncelik kazanacağını öngörmüştür.
Madencilerin ilk gönderilen işlemi tercih etmesini zorunlu kılacak bir mekanizma bulunmamakta, ağın merkeziyetsiz yapısı nedeniyle hangi işlemin önce gönderildiğini belirlemek de mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, kullanıcıların daha yüksek ücretle alternatif bir işlem göndererek onaylanmamış işlemleri geçersiz kılmasına olanak tanıyan RBF özelliği geliştirilmiştir.
Bu özellik, geçmişte bazı tartışmalara neden olmuştur. Bitcoin Cash (BCH) savunucusu Hayden Otto, 2019 yılında RBF'nin Bitcoin'de çift harcamalara imkan tanıdığını öne sürmüştür. Bu nedenle Bitcoin Cash, RBF desteğini kaldırmış ve onaylanmamış işlemlerin bu ağda nihai kabul edilebileceğini savunmuştur.
Ancak zincir yapısı gereği, RBF benzeri işlemlerin zaman zaman Bitcoin Cash ağında da meydana geldiği görülmüştür. Bunun nedeni, RBF’nin yalnızca Bitcoin'de resmileştirilmiş olması, diğer ağlarda ise örtük bir işleyiş olarak varlığını sürdürebilmesidir.