Avrupa Birliği'nin “Sohbet Kontrolü” (Chat Control) olarak adlandırılan tartışmalı teklifi yeniden ivme kazanıyor. 27 AB üye devletinden 19’unun öneriye destek verdiği bildiriliyor.

Plan, WhatsApp, Signal ve Telegram dahil olmak üzere mesajlaşma platformlarının, uçtan uca şifreleme kullanılsa bile, ekim ayından itibaren kullanıcılar tarafından gönderilen her mesajı, fotoğrafı ve videoyu taramasını zorunlu hale getirecek. Popüler Fransız teknoloji blog yazarı Korben, pazartesi günü böyle yazdı.

Danimarka, 1 Temmuz’da AB Konseyi başkanlığının ilk gününde teklifi yeniden gündeme getirdi. Bir zamanlar karşı çıkan Fransa ise artık destekliyor, Korben’e göre bu bilgi Almanya ve Avrupa Korsan Partisi eski Avrupa Parlamentosu üyesi Patrick Breyer’a dayandırılıyor.

Korben, “Belçika, Macaristan, İsveç, İtalya ve İspanya da teklife destek verirken, Almanya kararsızlığını sürdürüyor. Ancak Berlin çoğunluğa katılırsa, nitelikli bir konsey oylaması planı ekim ortasına kadar geçirebilir,” diye açıkladı.

AB Konseyi’nde nitelikli çoğunluk sağlanması için iki koşulun yerine getirilmesi gerekiyor. İlk olarak, üye devletlerin en az yüzde 55’inin, yani 27 ülkeden 15’inin teklife destek vermesi gerekiyor. İkinci olarak, bu ülkelerin AB toplam nüfusunun en az yüzde 65’ini temsil etmesi gerekiyor.

AB Sohbet Kontrol yasası destek buluyor. Kaynak: Pavol Luptak

Cihazlarda şifreleme öncesi tarama

Şifrelemeyi zayıflatmak yerine plan, istemci tarafında tarama uygulanmasını öngörüyor. Bu da, kullanıcıların cihazlarına yerleştirilecek ve içerikleri şifrelenmeden önce denetleyecek bir yazılım anlamına geliyor. Korben, “Sanki Postane, mektuplarınızı zarfa koymadan önce oturma odanızda okuyormuş gibi,” diye detaylandırdı.

Korben ayrıca gerçek hedefin şifreli veya merkeziyetsiz kanalları kullanan suçlular değil, özel konuşmaları artık algoritmik denetime açık hale gelecek sıradan kullanıcılar olduğunu belirtti.

Teklif, çocuk istismarı materyallerinin (CSAM) önlenmesini gerekçe gösteriyor. Ancak bu durum, “mesajlaşma ve sohbetlerin tamamen otomatik, gerçek zamanlı gözetimi yoluyla kitlesel gözetim ve dijital yazışmaların mahremiyetinin sonu” anlamına gelir, diye yazdı Breyer.

Taramanın ötesinde paket, zorunlu yaş doğrulamasını da içeriyor ve bu da mesajlaşma platformlarında anonimliğin fiilen ortadan kalkmasına neden oluyor. Dijital özgürlük grupları, yurttaşlardan Avrupa Parlamentosu üyeleriyle iletişime geçmelerini, dilekçeleri imzalamalarını ve yasanın geri döndürülemez hale gelmeden önce karşı çıkmalarını istiyor.

Önerilen AB Chat Control yasa tasarısını açıklayan bir infografik. Kaynak: Patrick Breyer

Fransa sansür nedeniyle toplumsal çöküşle karşı karşıya

Geçen ay Telegram’ın kurucusu Pavel Durov, Fransa’nın siyasi sansür ve düzenleyici aşırılık yolunda devam ederse toplumsal çöküş riskiyle karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu. Durov, Ağustos 2024’te Fransa’da, uygulamasında suç oranını azaltacak şekilde denetleme yapmadığı iddiasıyla tutuklanmıştı.

Ayrıca Durov, bu yılın başlarında Fransız istihbarat yetkililerinin kendisine Mayıs 2025’teki Romanya seçimleri öncesinde muhafazakar yanlısı içerikleri sansürlemesi yönünde taleplerde bulunduğunu ve bu talepleri reddettiğini de iddia etti.