Merkeziyetsiz borsa (DEX) işlem hacimleri, CoinGecko’nun söylediğine göre “memecoin spekülasyon çılgınlığı” tarafından yönlendirilerek merkezi borsalara kıyasla zirveye ulaştı.
CoinGecko araştırma analisti Yuqian Lim perşembe günü yayımladığı bir raporda, DEX’lerde gerçekleşen spot kripto işlemlerinin merkezi borsalara (CEX) oranının son beş yılda üç kattan fazla artarak 2025’te yeni zirvelere ulaştığını söyledi.
Lim’e göre memecoin ilgisindeki artış ve “mayıs ayında başlatılan Binance Alpha platformundan yönlendirilen emirler nedeniyle PancakeSwap hacimlerindeki sıçrama” sayesinde haziranda DEX’ten CEX’e spot oranı tüm zamanların en yüksek seviyesi olan yüzde 37,4’e ulaştı.
Binance ve Coinbase gibi merkezi borsalar, yıllardır özellikleri ve kullanım kolaylıkları nedeniyle spot kripto işlem hacimlerinin çoğuna hakim oldu. Ancak merkeziyetsiz platformlar yatırımcıları çekmek için sunduklarını güçlendirdi.
DEX işlemleri kalıcılık sinyalleri gösteriyor
Lim, haziranda yeni bir zirveye ulaştıktan sonra DEX’ten CEX’e spot oranının kasım itibarıyla yaklaşık yüzde 21’e düştüğünü ve bunun oranın yüzde 20 seviyesinde tutulduğu ardışık beşinci ay olduğunu söyledi.
“Bu, önceki yıllarda görülen durağan DEX’ten CEX’e spot oranlarının oldukça üzerindedir ve DEX’lerin spot işlem hacmindeki artan pazar payında potansiyel bir kalıcılığa işaret eder.”
Lim ayrıca mayıs-ekim dönemindeki DEX spot hacimlerinin önceki yılların üzerinde kaldığını ve geniş çaplı bir piyasa düzeltmesine rağmen ekimde tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 419 milyar dolara ulaştığını söyledi.
“Bu durum, zincir üstü işlemlere yönelik tercihlerde aşamalı fakat istikrarlı bir kaymaya daha fazla işaret ediyor gibi görünüyor” dedi.
Kasım ayında DEX vadeli işlem hacmi yeni zirve kaydetti
Bu arada kalıcı sözleşme vadeli işlemlerinin iki borsa türündeki payını karşılaştıran DEX’ten CEX’e vadeli işlem oranı da yükselişteydi ve Kasım 2025’te tüm zamanların en yüksek seviyesi olan yüzde 11,7’ye ulaştı.
Lim, perp DEX’lerin 2025’te yeniden canlandığını ve ekimde tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 903 milyar dolara ulaşarak yıllık bazda on kat hacim artışı yaşadığını söyledi.
“Spot işlemlerde olduğu gibi, DEX’lerde kalıcı sözleşme hacimleri de bu yıl CEX’lerle aradaki farkı kapatmaya başladı. Aslında kasım, DEX’ten CEX’e perps hacim oranının ay bazında büyüme kaydettiği ardışık 14’üncü ay oldu” dedi.
Lim, Hyperliquid, Lighter ve edgeX gibi yeni perp DEX oyuncularının ortaya çıkmasını ana itici güçler olarak gösterdi. Bu platformların bazıları yatırımcıları çekmek için teşvikler sundu.
“Yalnızca Hyperliquid bu yıl şimdiye kadar 2,74 trilyon dolarlık perps hacmi kaydetti. Bu rakam Coinbase ile eşit düzeydedir ve diğer büyük perp DEX’lerin toplamından fazladır” dedi Lim.
“Bununla birlikte, yaygın teşvik programları sona erdikten sonra DEX perp hacimlerinin mevcut seviyelerde kalıp kalmayacağı henüz belli değil” diye ekledi.