Bitcoin'i değerli kılan belki de en önemli özelliği, nadir olmasıdır. Bu nadirliği ölçerek kripto paranın fiyatını öngörmeye çalışan modele stok akış (S2F) modeli denir. Stok akış fiyat modeli, kripto sektörünün tanınan analisti PlanB tarafından geliştirilmiştir.

Nadirlik, bir varlığın elde edilmesi zor, az bulunur ve üretiminin masraflı olduğunu ifade eder. Varlığın nadir olması, genellikle o varlığın değerini artıran bir özellik olarak kabul görür. Madenciliği maliyetli ve az bulunan altın ve gümüş gibi değerli madenlere benzer olarak, Bitcoin de dijital bir nadirliğe sahiptir. Bitcoin'in toplam arzı 21 milyon ile sınırlandırılmıştır ve kripto paranın 2009 yılında ortaya çıkışından beri bu arzın 18,6 milyonu dolaşıma sokulmuştur.

Stok akış modeli nasıl oluşturuldu?

Stok akış modelindeki stok, bir varlığın mevcut rezervini, akış ise yıllık üretimini ifade eder. Kabaca stok/akış formülüyle gösterilen stok akışı ise, bir varlığın mevcut toplam arzına mevcut üretim hızıyla kaç yılda ulaşılabileceğini hesaplıyor.

Stok akış modeli, bir varlığın nadirliğinin onun değerini artıracağı varsayımına dayanıyor. Model, varlık ne kadar nadir ve üretim hızı ne kadar düşükse, o varlığın zaman içinde o kadar değer kazanacağına işaret ediyor.

Dünyanın en yaygın olarak kabul gören değer saklama aracı altını ele alalım. 2020 sonu itibarıyla tüm dünyada toplam 201.296 ton altın bulunuyor. Diğer yandan aynı yıl içerisinde yaklaşık 3.200 ton altının madenciliği yapılıp dolaşıma sokuldu. Bu durumda altının stok/akış (SF) oranı 62 olarak hesaplanıyor. Yani, dünyada mevcut durumda bulunan toplam altın rezervinin yeniden üretilmesi için 62 yıl geçmesi gerekiyor.

Altın, gümüş, paladyum ve platinin stok, akış, stok/akış oranı, arz artışı, fiyat ve piyasa değeri verileri. Kaynak: PlanB/Medium

Buna karşılık paladyum ve platin gibi emtiaların stok ve akışları ise neredeyse eşit, hatta akış kimi durumda stoku geride bırakıyor. Örneğin 2019 yılında 86 ton platin bulunurken, aynı yıl üretilen miktar ise 229 ton oldu. Bu da platinin SF değerinin 0,4 olduğu anlamına geliyor.

Diğer yandan Bitcoin, sınırlı bir arzın yanı sıra sabit bir üretim oranına da sahip. Bitcoin blockchain ağında işlemleri doğrulayan madenciler, oluşturdukları her blok için BTC ödülü alıyor ve böylece dolaşıma yeni Bitcoin'ler sokuluyor. Bitcoin üretim hızını ise halving (yarılanma) adlı bir mekanizma düzenliyor.

Halving nedir, stok akış modelinde nasıl bir öneme sahiptir?

Bitcoin madencileri, kripto paranın ilk ortaya çıktığı dönemde oluşturdukları her bir blok için 50 BTC ödül alıyorlardı. Bitcoin blokları ise ortalama 10 dakikada oluşturuluyor. Yani, her 10 dakikada bir 50 Bitcoin dolaşıma giriyordu.

Halving mekanizması ise bu üretim hızını zaman içinde düşürerek, kripto paranın nadirliğini korumayı amaçlıyor. Bu nedenle madencilere verilen ödül her 210 bin blokta, yani yaklaşık 4 yılda bir yarı yarıya azaltılıyor. 

Bitcoin blok ödülü, Mayıs 2020'de gerçekleşen son halving'in ardından 6,25 Bitcoin'e geriledi. Bu, her gün ortalama 900, yıllık ise 328.500 yeni Bitcoin'in dolaşıma sokulduğu anlamına geliyor. Bu durumda Bitcoin'in stok/akışı 52 olarak hesaplanıyor.

Bitcoin'in stok akışı, son halving'den önce 27 olarak ölçülmüştü. Yani kripto para, halving sayesinde giderek daha nadir hale geliyor ve altın gibi değer saklama araçlarının konumuna yaklaşıyor.

Diğer yandan altın, Bitcoin gibi enflasyonu azaltan bir mekanizmaya sahip değil ve bu nedenle stok/akış oranının zaman içinde değişmesi bekleniyor. Halving mekanizması ise son Bitcoin'in madenciliği yapılana kadar işlemeye devam edecek. Hesaplamalar, 33'üncü halving'in ardından blok ödülünün tam olarak 0 BTC'ye gerileyeceğini gösteriyor. 33 halving'in gerçekleşmesi ise 132 yıl alacak. Yani Bitcoin'in stok/akış oranı, 2140 yılına kadar artış göstermeye devam edecek.

Stok akış modelinin Bitcoin için fiyat tahminleri

Stok akış modeli, Bitcoin'in stok/akış oranını hesaplayarak bunu grafiğe çizgisel olarak aktarıyor. BTC'nin gerçekte gösterdiği fiyat performansı ise noktalar ile yansıtılıyor. Noktaların kırmızı ile mavi arasında bir spektrumda değişen renkleri, bir sonraki halving'e kadar ne kadar süre geçeceğini gösteriyor. Kırmızı en uzak noktayı, mavi ise en yakın noktayı temsil ediyor.

Mart 2021 itibarıyla Bitcoin stok akış grafiği. Kaynak: PlanB/Twitter

Bitcoin stok akış modelinin 2021 yıl sonu tahmini, şu an en gündemde olan konulardan biri. Model, BTC fiyatının yıl sonuna kadar 100 bin dolar ila 288 bin dolar arasında bir noktada olacağını öngörüyor.

Stok akış modeli, tahminlerinde şimdiye kadar ise başarılı oldu. Bitcoin, 2021 yılında tam da modelin öngördüğü gibi bir performans göstererek ocak ayını 33.141 dolarda, şubat ayını ise 45.240 dolarda kapattı.

Model, Mayıs 2021'e kadar 85 bin dolara ulaşmanın da mümkün olduğunu gösteriyor.

Hatırlatma: Hiçbir teknik gösterge tek başına fiyat tahmini yapmak için yeterli değildir. Hemen her indikatör verisinde olduğu gibi, stok akış modeli de diğer piyasa verileriyle birlikte kullanıldığında anlam ifade eder.

SORUMLULUK REDDİ: Burada yer alan ifadeler yatırım tavsiyesi değildir. Piyasaları iyice araştırmadan, farklı çevrelerden yorum almadan kesinlikle işlem yapmayın. Güvendiğiniz yatırımcıların yorumlarını okuyun, fikirlerine danışın. Her yatırım işleminin risk içerdiğini unutmayın. Herhangi bir işlem yaparken kendi kararınızı kendiniz verin. Cointelegraph, yatırım ürün ya da hizmetlerinden doğan veya doğduğu iddia edilen hiçbir zarar veya kayıptan dolaylı ya da doğrudan sorumlu kabul edilemez.