Fiyat endeksi, çeşitli kripto para birimlerinin fiyatını ve piyasa değerini listeleyen web sitesi veya platformdur.

Popüler örnekler arasında CoinMarketCap, WorldCoinIndex ve CryptoCompare bulunuyor. Bu siteler, çoğunlukla kripto para birimlerinin anlık fiyat bilgileri için kullanılsalar da çeşitli kripto paraların gelişimini gözlemlemek ve karşılaştırmak için de iyi kaynaklardırlar.

Fiyat endeksleri, özgün fiyat endekslerinin listeleme kriterlerine bağlı olarak, yeterli seviyede ticaret hacmiyle sahip olması durumunda piyasadaki tüm coin ve tokenleri listelerler.

İlginizi çekebilir: P2P Bitcoin transferleriyle ilgili en çok sorulan 5 soru

Bununla birlikte çoğu saygın kripto para fiyat endeksi, piyasada erişilebilir olan coin'lerin çoğunu listelediği için, yüzlerce ayrı kripto para borsasından veri toplamanız gerekmeden tüm kripto para piyasasına hakim olmanızı sağlar.

Geleneksel borsa endeksiyle kripto para endeksi arasında ne fark var?

Neredeyse yok. Özünde ikisi de aynı prensiplere sahip.

İkisi de yatırımcının yatırım yaptığı sektörün finansal sağlı hakkında bilgi sağlar.

Kuşkusuz en büyük fark; kripto endeksleri, çeşitli blockchain tabanlı ağlardaki kripto para varlıklarının fiyat bilgisini listelerken, geleneksel borsa endeksleri ise şirketlerdeki hisselerin fiyat bilgisini paylaşır.

Fiat ve kripto para birimleri arasında dönüşüm olanağı sunan borsalar, yapılan her işlemden komisyon ücreti tahsil ederler.

Başka bir fark ise kripto para fiyat endeksleri, açık piyasada var olan kripto paraların çoğunu listelerken geleneksel borsa endeksleri, genellikle sektör tipi veya şirket büyüklüğü belli kriterlere göre listeleme yapar. Bu endeksler sıklıkla, yatırımcıların genel piyasa sağlığını ölçmelerine yardım etmek için gerçek zamanlı görüntüsü sunar.

Ek okuma: Kripto Para Borsası Nedir? Bitcoin Fiyatı Nasıl Belirlenir?

Geleneksel endekslerden örnek vermek gerekirse, ABD'deki Standard & Poor 500 Endeksi (S&P 500), piyasa fiyatına göre ABD'deki en büyük 500 şirketi listeler. Öte yandan Financial Times Exchange 100 (FTSE 100) ise Londra Borsasında listelenmiş, toplam piyasa değerine göre en büyük 100 şirketi içerir.

Bunun yanı sıra S&P Global 1200 Bilişim Teknolojisi Endeks listesi sadece bilişim teknolojisi sektöründeki şirketleri listelerken, FTSE techMARK 100 ise Londra Borsasında sadece en tepedeki 100 yenilikçi teknoloji şirketini dikkate alır. 

Kripto para fiyat endeksi hangi bilgileri sunar?

Kripto para fiyat endeksleri fiyat ve ticaret hacmine odaklı bilgiler içerir.

Genellikle kripto para birimlerinin güncel piyasa fiyatını, güncel fiyatın piyasadaki arzla çarpımı olan piyasa değerini ve belirli bir coin'in son 24 saatteki toplam ticaret hacmini bulabilirsiniz.

Daha detaylı bilgi edinmek için her bir kripto para için hazırlanmış sayfaya girerek zaman içindeki fiyat performansı ve para birimini destekleyen alım satım platformlarının hangileri olduğu gibi bilgilere ulaşılabilir.

Bitcoin fiyat endeksi verileri nereden geliyor?

Bitcoin başta olmak üzere tüm kripto para birimlerinin fiyat endekslerine ait veriler kripto para borsalarından gelir.

Kripto para ticaret faaliyetlerinin çoğunluğu borsaları üzerinde gerçekleşir. Yatırımcıların uygun gördüğü alış ve satış fiyatlarına göre coin'in fiyatının belirlendiği yer borsalardır. Bu yüzden coin'in piyasa değerine ait en doğru veriyi elde etmek için borsalar kaynak olarak kullanılır.

Fiyatlar, borsadan borsaya farklılık gösterdiğinden, kripto fiyat endeksleri genelde en doğru fiyata ulaşmak için birçok borsadan veri toplar.

Popüler bir coin olmasına rağmen IOTA'nın 30 kadar piyasası varken, Bitcoin gibi yaygın şekilde ticareti yapılan bir coin'in yüzlerce piyasası vardır.

Borsalar, endekslerin gerekli veriyi toplamalarını kolaylaştıracak biçimde API (Uygulama Programlama Arayüzü) çözümleri sunarlar.

API, basit bir şekilde farklı yazılımların, standart bir formatta iletişim kurmalarına ve veri veya mesaj alışverişi yapmalarına olanak sağlayan bir mekanizmadır. API; uygulamalar, veri tabanları ve internete bağlı cihazlar arasında bağlantı kurmak ve veri teslim etmek için gidip gelen bir kurye gibidir.

Kripto fiyat endeksleri hangi verileri topluyor?

Verinin türü, endeksin kullanıcılarına ne tür bilgiler aktarmak istediğine bağlı olarak değişir. 

Coin fiyatı ve işlem hacmi gibi genel bilgilerin dışında şunlar da listelenir:

Coin kimliği: Kripto para birimlerinin kimliklerini saptamak için üretilen sembollerdir. Örneğin Bitcoin için BTC veya Ethereum için ETH gibi…

Ticaret kimliği: Ticaret hacmini belirlemek için kullanılan özel bir ticaret verisidir.

Zaman damgası: Gerçek zamanlı fiyatlandırma bilgisi, açılış ve kapanış verisi ve 24 saatlik ticaret hacmine ait bilgiler işleminin gerçekleştiği zamanı hassas biçimde kaydeder.

Pariteler: BTC/USD veya ETH/USD gibi kripto paraların fiat (itibari) para birimlerine karşı değerinin yanı sıra, BTC/ETH ve ETH/XRP gibi kripto varlıklar arasındaki işlem çiftlerine ait veriler de toplanır.

Bitcoin fiyatı nasıl hesaplanıyor?

Endeksler, fiyatları hesaplamak için genellikle 24 saatlik hacim ağırlıklı ortalama (VWA) verisi kullanır.

Bu yöntem, kripto para biriminin ticaret süresi boyunca değiş tokuşu yapıldığı ortalama fiyatı verir.

Matematiksel olarak hesaplanması şu şekildedir:

Kaynak: Wikipedia

Kripto para endeksleri ne kadar doğru?

Genel piyasa durumu ve trendini göstermek açısından kripto para endeksleri isabetli sonuç elde ederler.

Öte yandan kripto para birimlerinin farklı borsalarda, farklı fiyatlarda listelendiği görülebilir. Bunun sebebi, fiyat endeks platformlarının birden fazla borsadan bilgi toplamasıdır.

Borsalar, farklı piyasalarda, farklı itibari para birimlerine (USD, EUR, GBP, JPY vs.) karşı işlem sunar. Piyasaya, ticaret hacmine, coin'in ne kadar likidite olduğuna, borsanın ne kadar işlem ücreti aldığına ve API yazılımının ne sıklıkla bilgi ilettiğine bağlı olarak endeksteki fiyat hesaplaması etkilenecektir.

Bunlar da ilginizi çekebilir:

Hatırlatma: Hiçbir teknik gösterge tek başına fiyat tahmini yapmak için yeterli değildir. Hemen her indikatör verisinde olduğu gibi, fiyat endeksi de diğer piyasa verileriyle birlikte kullanıldığında anlam ifade eder.

SORUMLULUK REDDİ: Burada yer alan ifadeler yatırım tavsiyesi değildir. Piyasaları iyice araştırmadan, farklı çevrelerden yorum almadan kesinlikle işlem yapmayın. Güvendiğiniz yatırımcıların yorumlarını okuyun, fikirlerine danışın. Her yatırım işleminin risk içerdiğini unutmayın. Herhangi bir işlem yaparken kendi kararınızı kendiniz verin. Cointelegraph, yatırım ürün ya da hizmetlerinden doğan veya doğduğu iddia edilen hiçbir zarar veya kayıptan dolaylı ya da doğrudan sorumlu kabul edilemez.