Bitcoin halving öncesinde özellikle kripto para madencilerinin en çok ilgisini çeken konuların başında Bitcoin hash rate geliyor.
Bitcoin madencisi olmak isteyenler en kritik bilgilerden biri olan Bitcoin hash rate kavramını bu makalede iki ayrı kademede mercek altına alıyoruz. Bu sayede Bitcoin (BTC) hash rate tanımının yanı sıra genel olarak hash rate nedir, hash rate ne anlama geliyor, hash rate ne işe yarar gibi sorulara da yanıt bulabilirsiniz.
Bitcoin hash rate nedir? Hash oranı nasıl hesaplanır?
Eğer Bitcoin ve blockchain kavramlarını biliyorsunuz, hash rate nedir sorusunu yanıtlamak oldukça kolay: Bitcoin ağındaki tüm cihazların toplamının sahip olduğu matematiksel işlem gücüne hash rate deniyor. Hash oranı uygun bir sayısal kısaltmanın yanına getirilen h/s (hash/saniye) cinsinden belirtiliyor: Örneğin 100 Th/s şeklinde bir hash oranı, saniyede 100 trilyon matematiksel işlem (hash) yapıldığını gösteriyor.
Burada Bitcoin blockchain ağına bağlı tüm cihazların toplamı alındığı için, örneğin "hash oranı düştü" dendiğinde aslında dolaylı olarak Bitcoin madenciliğine gösterilen ilginin azaldığı ifade ediliyor. Daha az cihazın aktif olarak Bitcoin madenciliği için çalışması, toplam işlem gücünün daha düşük olmasına ve bir saniyede yapılabilecek toplam matematiksel işlemin (hash oranı) azalmasına neden oluyor.
Tam tersi, Bitcoin madenciliği için ilgi arttıkça, BTC'yi taşıyan blockchain ağına katılan yeni bilgisayar sayısı artıyor. Bu da tüm ağın 1 saniyede yapabileceği işlem sayısını kayda değer biçimde artırıyor. Bitcoin'in yapısı gereği her yeni blokta matematiksel işlemler zorlaştığı için, ağın sağlıklı işleyişini sürdürebilmesi açısından hash oranının yeterli olması gerekiyor.
Yeni başlayanlar için detaylı anlatım: Bitcoin hash rate nedir?
Bitcoin hash rate nedir sorusunu gaz ve toz bulutuna kadar dönüp anlatmaya başlarsak, işin içine Bitcoin nedir ve blockchain nedir gibi iki önemli soru giriyor. Bu konularla ilgili özellikle Cointelegraph üzerinde bulunan Bitcoin 101 ve Blockchain 101 makalelerine göz atmanızı tavsiye ediyoruz.
Blockchain nedir?
Kısaca özetleyecek olursak, (Türkçe karşılığı blokzinciri olarak kullanılan) blockchain çok çeşitli işlem kayıtlarının tutulabildiği online bir ajanda, yani internet üzerindeki bir kayıt defteri olarak işlev görüyor. Bu ağ üzerinde gerçekleşen her işlem, bir zaman damgasıyla damgalanarak kısa aralıklarla (dakikalar mertebesinde) birer blok halinde doğrulanıyor. Doğrulanan veri bloku, tıpkı bir zincir gibi uç uca ekleniyor ve böylelikle geriye dönük değiştirme yapmanın neredeyse imkansız olduğu bir sistem çıkıyor.
1 Bitcoin kaç TL? BTC TL fiyat endeksi için tıklayın.
Bitcoin nedir? Bitcoin nasıl üretilir?
Bitcoin, blockchain teknolojisinin parasal bir sistem amacıyla kullanıldığı ilk uygulama olarak öne çıkıyor. Bitcoin tamamen internet üzerinde işleyen, kişilerin doğrudan sahip olup, birbirine gönderebildiği ilk kripto para birimi olarak kendi blockchain ağı (yani işlem defteri) üzerinde varlığını sürdürüyor. Böylesi bir sistemde piyasanın büyüyebilmesi için, ilginin artışına paralel olarak yeni para arzı yapılması gerekiyor.
İşte bu noktada devreye Bitcoin madencileri giriyor. Esasen Bitcoin'in blockchain ağına bağlı bilgisayarlardan oluşan Bitcoin madencileri, kripto paranın algoritmasında yer aldığı üzere karmaşık bir kullanarak her bir veri blokunu doğruluyor. İşlemi doğrulamayı başaran madenci, ödül olarak bir miktar Bitcoin kazanıyor.
İlginizi çekebilir: Bitcoin halving nedir? Bitcoin halving fiyatı nasıl etkiler?
Hash nedir? Hash anlamı
Bitcoin, blockchain ağı üzerindeki işte bu "madenci" bilgisayarların çözdüğü karmaşık matematiksel işlemler yoluyla, son derece sınırlı biçimde üretiliyor. Yapılan her bir işleme bilgisayar dünyasında "hash" olarak biliniyor.
İngilizce'de hem geçiş fiili hem de isim olarak kullanılan "hash" için en uygun genel sözlük tanımı Merriam-Webster'da yer alıyor:
"Bilinen bir şeyin yeniden ifade edilmesi."
Bilgisayar tabanlı matematiksel işlemlerde hash bu amaçla yapılıyor: Transfer kayıtları, "A kişisi B kişisine C kadar para gönderdi" gibi yapılandırılabilir veri, hash işlemi sonucunda kendi başına hiçbir anlam ifade etmeyen harf ve rakamlardan oluşan bir satıra dönüşüyor.
Bitcoin ağı üzerinde hash işlemi, blockchain'e eklenecek yeni veri blokunun doğrulanması, yeni BTC "kazılması" (bir diğer madencilik terimi) ve müdahale edilemez şekilde korunması için kullanılıyor. En başa dönecek olursak, Bitcoin hash oranı ise bu ağ üzerinde 1 saniyede toplam kaç hash denemesi yapılarak sonuca ulaşmak için çalışılabileceğini gösteriyor.
Bitcoin hash rate nedir sorusunu yanıtladığımız bu makalenin yanı sıra, daha fazla bilgi almak isterseniz Cointelegraph’ın Kriptopedi bölümünde Bitcoin 101 ve Blockchain nedir makalelerine göz atabilirsiniz.