The Open Network (TON) üzerinde inşa edilen, Telegram mesajlaşma uygulamasıyla ilişkili bağımsız birinci katman blockchain olan ve gizliliği koruyan dağıtılmış bir hesaplama platformu olan Cocoon merkeziyetsiz yapay zeka ağı pazar günü kullanıma açıldı.
Cocoon, grafik işlem birimi (GPU) sahiplerinin hesaplama güçlerini ağa kiralayarak kullanıcı sorgularını ve taleplerini işlemelerine ve karşılığında TON blockchaininin yerel tokeni Toncoin (TON) almalarına olanak tanıyor.
Telegram’ın kurucu ortağı Pavel Durov’a göre merkeziyetsiz yapay zeka ağı, kullanıcıların ilk taleplerini işledi ve GPU sahipleri donanımlarını kiralayarak halihazırda kâr elde ediyor. Durov şöyle dedi:
“Amazon ve Microsoft gibi merkezi hesaplama sağlayıcıları pahalı aracılar olarak hareket ederek fiyatları artırıyor ve gizliliği azaltıyor. Cocoon, eski yapay zeka hesaplama sağlayıcılarıyla ilişkili hem ekonomik hem de gizlilik sorunlarını çözüyor.”
Durov, ekimde Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Dubai kentinde düzenlenen Blockchain Life 2025 konferansında Cocoon’un lansmanını, kullanıcıların gizliliği ve verileri büyük, merkezi yapay zeka hizmet sağlayıcılarından koruyacak bir yapay zeka platformu talebine yanıt olarak duyurdu.
Blockchain topluluğu, gizlilik savunucuları ve cypherpunk’lar uzun süredir merkezi yapay zekanın olumsuz sosyal etkileri konusunda uyarılarda bulunuyor ve merkeziyetsiz yapay zeka ağlarını kamusal bir fayda olarak savunuyor.
Merkeziyetsiz yapay zeka ve öz egemenlik: merkezi bir distopyaya karşı panzehir
Naoris merkeziyetsiz güvenlik protokolünün strateji şefi David Holtzman, merkezi yapay zeka sistemlerinin hükümetlere ve şirketlere kullanıcı gizliliğini tehlikeye atabilecek, geleneksel siber güvenlik önlemlerini tehdit edebilecek ve organize aktörler tarafından sosyal koşullanmaya yol açabilecek bireyler üzerinde muazzam bir etki sağladığını söyledi.
Holtzman, bu tehditlerin, bilgi kaynaklarını doğrulamak, değiştirilemez kayıtları sağlamak ve dağıtılmış hesaplama ağlarındaki düğümlerin güven gerektirmeyen bir şekilde iletişim kurmasına izin vermek için blockchain teknolojisinin yapay zekaya uygulanmasıyla hafifletilebileceğini ekledi.
2024 yılında Internet Computer Protocol’ün (ICP) geliştirilmesini yönlendiren kar amacı gütmeyen kuruluş Dfinity Foundation’dan yapay zeka araştırmacıları ve merkeziyetsiz yapay zeka geliştiricisi Onicai’den yöneticiler, etik yapay zekayı sağlamak için yedi kural belirledi.
Bu kurallar arasında, şeffaflığı ve veri bütünlüğünü sağlamak için yapay zekanın izinsiz blockchain ağları üzerinden çalıştırılması da bulunuyordu.
Digital Currency Group’un (DCG) mayıs ayında gerçekleştirdiği bir ankette, ankete katılan 2.036 kişinin yüzde 77’si merkeziyetsiz yapay zekanın merkezi sistemlere kıyasla toplum için daha faydalı olacağını söyledi.