Fonlarını taşıması gereken Bitcoin ve Ethereum kullanıcıları her iki ekosistemde de düşük ücretlerle karşı karşıya.

Ortalama Bitcoin (BTC) işlem ücreti 23 Haziran'da son sekiz ayın en düşük seviyesi olan 1,93 dolara geriledi. Ortalama Ethereum ücretleri ise 22 Haziran'da 0,70 dolar olarak kaydedildi ve Mart ayındaki 2,50 seviyesine kıyasla büyük düşüş kaydetti.

Merkeziyetsiz borsa Spark'ın CEO'su ve kurucu ortağı Vitali Dervoed Cointelegraph'a şu sözleri söyledi:

"Bitcoin işlem ücretlerindeki düşüş büyük ölçüde ağ tıkanıklığının azalmasına ve son halvingin ardından madencilik faaliyetlerindeki değişime bağlı."

Bankalar, fintech girişimleri ve DeFi dahil olmak üzere çeşitli finans kurumlarında on yıllık deneyime sahip olan Dervoed, bu düşüşün şaşırtıcı olmadığını söyledi.

"Madenciler daha düşük kârlılığa uyum sağladıkça, halving genellikle faaliyetlerde geçici bir düşüşe yol açar. Faaliyetteki bu azalma blok alanı için rekabeti azaltabilir ve böylece ücretleri düşürebilir".

Kripto piyasa yapıcısı Keyrock'un iş geliştirme müdürü Justin d'Anethan, ücretlerdeki düşüşe ek faktörlerin de katkıda bulunduğunu söyledi.

Cointelegraph'a konuşan d'Anethan, "Geçtiğimiz birkaç ay Ordinals ve Runes yazıtlarının ardından muazzam işlem artışları görüldü, ancak heyecan azalmasa da yavaşlamış görünüyor," dedi.

Cointelegraph'a konuşan blockchain veri firması Flipside Crypto'nun veri bilimcisi Carlos Mercado da Ordinals'ı katkıda bulunan bir faktör olarak işaret etti.

"Halvingten sonra, zincir üzerindeki BTC faaliyetlerinde ve ücretlerinde bazı kısa vadeli artışlar oldu. Ancak genel olarak, Ordinals ve BTC yazıtlarının hikayesi güçlenip zayıflayabilir" dedi.

Bitcoin madencileri için kötü haber

Ücretlerdeki düşüş kullanıcılar için iyi bir haber olsa da, madenciler için tablo pek iç açıcı değil.

Mercado, en azından yakın zamana kadar "BTC ücretlerinin kaybedilen blok ödüllerini telafi ettiğine" dikkat çekti.

 "Uzun vadede Bitcoin'in güvenli kalabilmesi için iş ispatı yapan madencilerin gerçek dünyadaki elektrik/hesaplama maliyetlerini telafi edebilmeleri gerekiyor. Halvinglerin gelirlerini bir gecede yarı yarıya azaltmasıyla, kaybı telafi etmenin tek yolu daha yüksek fiyatlar veya [işlem] ücretlerinden daha fazla gelir elde etmek."

D'Anethan kendi analizinde de benzer noktalara değindi. Ücretlerin artıp azalması Keyrock üzerinde çok az doğrudan etki yarattı, ancak diğerleri bu sıkıntıyı hissedebilir.

"Bizim bakış açımıza göre düşük ücretler ne olumlu ne de olumsuz. Bitcoin olduğu gibi duruyor. Madenciler acıyı hissediyor olmalı, çünkü yarılanmanın onlara vurduğu darbe bir süreliğine daha yüksek işlem sayısıyla yumuşatılmış olmalı."

d'Anethan'a göre halving sonrası dönemin şartları henüz yeni hissedilmeye başlandı.

"Bazı madencilerin BTC sattığını görüyoruz, muhtemelen daha düşük kazançları telafi etmek ve masrafları karşılama ihtiyacı duyuyorlar."

Ethereum ücretlerine gelince...

Bitcoin için düşük işlem ücretleri, halving ve Ordinals'a olan talebin azalmasıyla ilişkilendirilirken, Ethereum'da düşen ücretler Mart ayındaki Dencun güncellemesiyle bağlantılı.

D'Anethan, "Ethereum her zaman, daha fazla insan ağı kullanmak isterse, daha pahalı hale geleceği ve böylece daha az insanın onu kullanmak istemesine neden olacağı ve bunun da onu daha ucuz hale getireceği şeklindeki ters ama bariz bir dinamikle karşı karşıya kaldı".

D'Anethan, Ethereum tarafından omuzlanan trafiğin büyük bir kısmının artık Arbitrum, Optimism ve Base'e taşındığına dikkat çekiyor.

"Katman-2 aktivitesini çok daha ucuz hale getirerek bunu çözmeyi amaçlayan Dencun yükseltmesi [...] hem geliştiricileri hem de kullanıcıları uzaklaştırdı."

"Zincir üzerindeki faaliyetleri daha ucuz ve daha erişilebilir hale getirdiği için bu sonuçta olumludur. Ancak elbette Ethereum'un üzerindeki çok sayıda zincir de zorluklar, riskler ve maliyetler getiriyor."

Dervoed, katman-2 çözümlerine geçişin ücretleri düşürdüğü konusunda hemfikir.

"Ethereum'un ücret düşüşü öncelikle Optimistic ve sıfır-bilgi rollup'ları gibi L2 çözümlerinin giderek daha fazla benimsenmesinin bir sonucu. Çoğu karmaşık işlemin ve türev işlemlerin bu L2 platformlarına taşınmasıyla, Ethereum'un ana zinciri temel işlemler için daha akıcı hale geliyor ve bu da daha düşük ücretlerle sonuçlanıyor" dedi.

Düşük işlem ücretleri iyi haber mi?

Düşük ücretlerin iyi mi yoksa kötü mü olduğu bir bakış açısı meselesidir.

"Düşük ücretler ekosistemler için yükseliş sinyalleri olarak görülebilir. Verimli L2 çözümlerine geçiş, Ethereum'un ölçeklenebilirlik ve ileri teknolojiye yönelik yol haritasında önemli bir ilerlemeye işaret ediyor. Bu da onu gelecekteki uygulamalar için daha uyarlanabilir bir çerçeve olarak konumlandırıyor".

Bu düşük ücretli ortamın sürdürülebilirliği konusunda farklı yorumlar var.

Dervoed şunları ekledi: "Ekosistem, madencilik ekonomisindeki ve ağ faaliyetlerindeki değişiklikler nedeniyle periyodik dalgalanmalar görebilir. Ancak Ethereum için, katman-2 çözümlerinin benimsenmesi ve geliştirilmesi artmaya devam ettikçe, güvenlikten ödün vermeden ağın kapasitesini ve verimliliğini artırdıkça düşük ücretlerin devam etmesi muhtemel."

"Bitcoin ya da Ethereum ekosistemlerinden herhangi biri için net bir katalizör olmadan, işlem sayısının ve buna bağlı olarak ücretlerin kayda değer bir şekilde artacağını hayal etmek zor" diyen d'Anethan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Kripto, yeni simgelerin, yeni ürünlerin ve yeni hiplerin bir anda ortaya çıkabildiği çok değişken ve hızlı tempolu bir sektör olmaya devam ediyor."

Karşıt görüşler

Dervoed ve d'Anethan düşük ücretler konusunda çoğunlukla yükseliş eğilimi gösterirken, Mercado daha düşüş eğilimli bir yorumda bulundu.

Mercado, "Hem Bitcoin hem de Ethereum'daki aynı eğilim  tartışmasız benzer düşüş sonuçlarına sahip" dedi.

"BTC ağı, madencilere günde 27 milyon dolar değerinde BTC veriyor ve bunun yalnızca yaklaşık yüzde 5'i doğrudan işlem ücretleriyle eşleşiyor".

Mercado, "Buradaki endişe, eninde sonunda işlem ücretleri veya fiyatları yükselene kadar kesintilerin devam edeceği, aksi takdirde madencilerin itibari para cinsinden elektrik maliyetleri gelirlerini aştığında işlerini küçültmek zorunda kalacaklarıdır." görüşünü paylaştı.

Ethereum konusunda ise Mercado şunları söyledi:

"Ethereum günde 8 milyon dolarlık staking ödülü veriyor ve bunun yaklaşık yüzde 20'si EIP-1559 ve bloblar ile eşleşiyor. Yakma işlemi zaman zaman ihraç işlemini aşıyor, ancak L2'lerde çok fazla faaliyet sıkıştığı için son zamanlarda gerçekleşmiyor."

Mercado'ya göre bu durum, Ethereum'un proof-of-stake mekanizması sayesinde, arzların düzenli olarak yakımları geçebileceği ve bunun da "uzun vadede ETH enflasyonuna yol açabileceği"  anlamına geliyor.