Bitcoin (BTC) ekosistemini takip edenler biliyorlar ki, vadeli işlem ve opsiyon piyasalarının fiyat üzerinde doğrudan etkisi bulunuyor. OKEx ve Huobi gibi borsalardaki likidasyonların neden olduğu fiyat dalgalanmaları için de aynı şey söylenebilir.

Türev piyasalarının artık Bitcoin fiyat dalgalanmalarında çok daha büyük bir rol oynadığı düşünüldüğünde, profesyonel yatırımcıların piyasalardaki faaliyeti ölçmek için kullandıkları bazı temel verileri gözden geçirmek günbegün daha gerekli hale geliyor.

Bitcoin Fiyat Endeksi: 1 Bitcoin Kaç TL? (BTC TL)

Vadeli işlem primi

Uzun vadeli işlem sözleşmelerinin geleneksel piyasaların mevcut fiyatları üzerinden ne denli pahalı olduğunu ölçen veriye vadeli işlem primi deniyor. Bu veri, yatırımcı iyimserliğinin göreceli bir yansıması olarak düşünülebilir. Sabit takvimli vadeli işlemler, alışılageldik spot borsalara göre düşük bir primle işlem yapma eğilimindedir.

Sağlıklı piyasalarda 2 aylık vadeli işlemler yüzde 0,8 ila 2,3 arasında primle işlem yapmalıdır ve bu aralığın üzerindeki herhangi bir sayı aşırı iyimserliğe işaret eder. Bu arada, vadeli işlem priminin bulunmaması düşüşü gösterir.

BTC 2 aylık vadeli sözleşmeler primi. Kaynak: Digital Assets Data

Geçen hafta, tıpkı bir hız treni misali hareketler gözlendi. Gösterge 24 Kasım'da yüzde 2 seviyesinde gezinirken, Bitcoin fiyatı 19.434 dolara ulaştı.

Prim şu anda yüzde 1,1 seviyesinde olmasına rağmen asıl dikkat çeken, fiyatta yaşanan yüzde 14'lük düşüşün ardından göstergenin yüzde 0,8'in üzerinde kalmasıydı. Genel olarak yatırımcılar, bu seviyeyi yükseliş olarak yorumluyorlar ve Bitcoin fiyatının 19.900 doların üzerine doğru yükselişinde yardım ettiğini savunuyor.

Sürekli vadeli işlem fonlama oranı

Ters takas ya da ters swap olarak da bilinen sürekli vadeli sözleşmelerde, genellikle her sekiz saatte bir uygulanan yerleşik bir ücret bulunur. Finansman oranları sayesinde kur riskiyle oluşan dengesizlik engellenir. Hem alıcı, hem de satıcılara ait açık pozisyon miktarı eşleşse de, kaldıraç oranı değişebilir.

Alıcılar (uzun/long pozisyon alanlar) daha fazla kaldıraç talep eden taraf olduğunda fonlama oranı pozitif çıkar. Bu nedenle alıcılar, ücretleri ödeyen taraf olurlar. Bu durum, özellikle boğa piyasası dönemlerinde geçerlidir.

Haftalık yüzde 2'nin üzerindeki sürdürülebilir oranlar aşırı iyimserlik anlamına geliyor. Bu seviye, fiyat yükselişlerinde kabul edilebilir ancak BTC fiyatı yatay veya düşüş trendindeyse sorun teşkil eder.

Bu gibi durumlarda, alıcılardan gelen yüksek kaldıraç, ani fiyat çöküşleri esnasında büyük likidasyon potansiyeli doğurur.

BTC sürekli vadeli işlem fonlama oranları. Kaynak: Digital Assets Data

Son boğa piyasasına rağmen haftalık fonlama oranının yüzde 2'nin altında kalması dikkat çekiyor. Veriler, trader'ların iyimser olmasına rağmen, alıcıların aşırı kaldıraç uygulamadığını gösteriyor. Benzer şekilde, 26 Kasım'daki 1.400 dolarlık fiyat düşüşü sırasında gösterge sağlıklı nötr seviyesini korumayı başardı.

Opsiyonların eğimi

Vadeli işlem sözleşmelerinden farklı olarak, opsiyon piyasası iki bölüme ayrılmış durumda. Call (satın alma) opsiyonları, alıcının son işlem tarihinde sabit bir fiyattan BTC almasını sağlar. Öte yandan, enstrümanın satıcısı BTC satışını yapmakla yükümlü olacaktır.

%25 delta eğimi, eşdeğer call (satın alma) ve put (satma) opsiyonlarını karşılaştırır. Satın alma opsiyonları, fiyat artışlarına karşı korumayı daha pahalıya sunuyorsa eğim göstergesi negatif aralığa geçer. Yatırımcılar düşüş eğilimi gösterdiğinde tersi geçerli olur ve satış opsiyonlarının primle işlem görmesine neden olarak eğim göstergeleri pozitif yöne kayar.

-%15 (hafif yükseliş) ile +%15 (hafif düşüş) arasındaki salınımlar normal karşılanır. Herhangi bir piyasanın uzun süre sabit kalması veya sıfıra yakın olması alışılmadık bir durumdur.

Bu nedenle yatırımcılar, piyasa yapıcılarının her iki tarafta da risk almak istemeyeceklerini düşünerek aşırıya kaçan durumları izlemelidir.

3 aylık BTC opsiyonları %25 delta eğimi. Kaynak: Skew.com

Yukarıdaki tablo, 5 Kasım'dan beri opsiyon yatırımcılarının kendilerini yukarı yönlü bir pozisyona sokmak istemediklerini gösteriyor. Bu nedenle yatırımcılar bunu yükseliş sinyali olarak alacak.

Opsiyonların put/call oranı

En fazla işlemin call (satın alma) opsiyonlarında mı, yoksa put (satma) opsiyonlarından mı geldiğini hesaplayarak, genel piyasa duyarlılığı ölçülebilir. Genel olarak alım seçenekleri, yükseliş stratejileri için kullanılırken, düşüş eğilimleri için satma opsiyonları üzerinden kullanılır.

Söz gelimi 0,70 civarındaki satım/alım oranı, yükselişe işaret eder. Buna karşılık 1,20 gibi bir oran, satış opsiyonlarının yüzde 20 önde olduğunu ve düşüş eğilimini anlatır.

BTC opsiyonlarına ait satma/satın alma oranı. Kaynak: Skew.com

Piyasada halihazırda görülen satma/satın alma oranı 6 aylık ortalama olan 0,90'ın çok altında seyretmesine rağmen, BTC fiyatı 19.000 doları aştığı için, yatırımcıların olumsuz durumlara karşı koruma talep etmeleri doğaldır. Mevcut 0,64 seviyesi, profesyonel tüccarların piyasaya karamsar yaklaşmadıklarını gösteriyor.

Genel olarak, bu dört temel gösterge sabit durumda. Özellikle de BTC fiyatı 16.200 doları yeniden test etmek için düştüğünde piyasanın travmatik bir geri çekilme yaşadığı düşünüldüğünde bu durum olumlu denilebilir.

Fiyatın tekrar 19.500 doların üzerine çıkmasıyla neredeyse her yatırımcı Bitcoin'in tüm zamanların en yüksek seviyesini kırmak için yeterli güce sahip oluğuna inanıyor.

Türev işlemler açısından bakıldığında, hiçbir şey Bitcoin'in rekor kırmasını engellemiyor.

Burada ifade edilen görüş ve yorumlar yalnızca yazara aittir. Cointelegraph'ın görüşlerini yansıtmayabilir. Her yatırım ve ticaret hamlesi risk içerir. Karar verirken kendi araştırmanızı kendiniz yapmalısınız.