Ethereum (ETH) ağında görülen yüksek işlem ücretleri ve talebin arttığı dönemde meydana gelen ağ tıkanıklığı gibi sebepler, kripto para ekosisteminde ölçeklenebilirliğin yıllardır bir sorun olarak kalmasına neden oldu.
Ethereum'un ölçeklenebilirlik sorunlarına karşı geliştirilen güncel çözüm, geçerlilik kanıtı kullanarak hesaplamaları zincir dışına çıkarıp yeniden zincire yollayan bir ölçeklendirme biçimi olan Sıfır Bilgi İspatı Rollup (ZK Rollups) yöntemi.
Zk rollup season
— cryptowarlord.eth ( ͡° ͜ʖ ͡°) (@CryptoWarlordd) December 7, 2021
Yılın başlarında, Optimism ve Arbitrum gibi Optimistic Rollup çözümleri kullanmayı tercih eden protokoller öne çıktı. Ethereum'da ölçeklendirme için en iyi çözümün bu olduğu söylendi, ancak bu protokollere duyulan heyecan azaldı. Ağın yoğun olduğu dönemlerde Optimistic Rollup çözümlerinin de beklenenden daha yüksek ücret aldığı görüldü.
2021'de gelen başarılar
Optimistic Rollup çözümlerinin öne çıktığı süreçte, ZK Rollup modelini benimseyen protokoller ortaya çıkmaya başladı.
Vade sonu olmayan merkeziyetsiz sözleşme ve vadeli işlem borsası olan dYdX, merkeziyetsiz bir ZK-Rollup olan StarkWare ile ortaklık kurdu. Şirketin StarkNet isimli izne gerek duymayan ağı ZK-rollup teknolojisini en erken benimseyenlerden biriydi.
Bugüne kadar platform iyi bir başarı elde etti ve zaman zaman Coinbase'den daha yüksek 24 saatlik işlem hacmi yakaladı.
Loopring (LRC), işlem maliyetlerini azaltmak ve üretim kapasitesini hızlandırmak için ZK Rollup sisteminden yararlanan başka bir protokol. Bu sayede LRC fiyatı, kasım başında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 3,83 dolara yükseldi.

İlgili: Ethereum L2 protokollerine kilitli değer rekor kırdı
ZK-Rollup yatırımcıların bir sonraki "dönüşü" olabilir
Geçen hafta piyasada görülen satış baskısının ardından, kripto sektöründe ZK Rollup, yeniden sık kullanılan bir sözcüğe dönüştü.
Ethereum ağı için ikinci katman platformu olan Polygon; PLONK ve Halo olarak bilinen sıfır bilgi ispatı protokolünün iki alt kategorisini geliştiren proje olan Mir’i satın alarak manşetleri süsledi.
Polygon Kurucu Ortağı Sandeep Nailwal'a göre, Ethereum ağındaki protokollere en düşük ücretleri sunan Polygon’un 250 milyon adet MATIC token yatırımı, "tüm anlamlı ölçekleme yaklaşımlarını ve teknolojilerini keşfederek teşvik etmek" amacıyla yapıldı.
Son zamanlarda ilgi gören ve merakla beklenen bir diğer protokol, kasım ayı başlarında Andreessen Horowitz liderliğindeki B Serisi yatırım turunda 50 milyon dolar fon elde eden Matter Labs tarafından oluşturulan bir ölçeklendirme çözümü olan zkSync oldu.

Digital Delphi'ye göre, zkSync üzerinde aktif olan iki ana proje, merkeziyetsiz bir borsa olan ZigZag ve Gitcoin adlı finans platformu.
Delphi Digital'deki analistler şunları söyledi:
“L2 fees verilerine göre, zkSync üzerinde ZigZag aracılığıyla yapılan token takaslarında en düşük ücretler talep ediliyor.”
Burada ifade edilen görüş ve yorumlar yalnızca yazara aittir. Cointelegraph'ın görüşlerini yansıtmayabilir. Her yatırım ve alım satım işlemi risk içerir. Karar verirken kendi araştırmanızı yapmalısınız.