Kripto sektöründeki haftalık aktif geliştirici sayısı, son bir yılda yaklaşık yüzde 40 oranında azaldı. Bu düşüşün temel nedenleri arasında, sektörde teknik gelişmelerden çok "anlatı odaklı" eğilimlerin öne çıkması gösteriliyor.
Kripto veri ve analiz platformu Artemis Terminal’in verilerine göre, 17 Mart 2024 itibarıyla açık kaynaklı depolarda etiketlenen haftalık aktif geliştirici sayısı 12.380 olarak kaydedildi. Ancak bu sayı 16 Mart 2025’te yaklaşık 7.600’e gerileyerek, yıllık bazda yüzde 38,6’lık düşüşe işaret etti.
Web3 ekosisteminde 1.500’den fazla projede görev yapan geliştiriciler, ekosistemin genel sağlığı açısından önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor. Geliştirici etkinliği; yenilikçi fikirlerin hayata geçirilmesi, protokollerin sürdürülebilirliği ve teknik altyapının sürekli bakımına katkı sağlıyor.
Kripto alanındaki haftalık aktif geliştirici sayısı. Kaynak: Artemis Terminal
Topluluk geliştirici odaklı anlatılar talep ediyor
Web3 alanındaki geliştirici etkinliğinde yaşanan düşüş, sosyal medyada da yankı buldu. Topluluk, daha fazla geliştirici odaklı anlatının benimsenmesi gerektiğini vurguluyor.
Sosyal medya platformu X’te açıklama yapan Optimism katılımcısı Binji Pande, yaşanan düşüşün "uzun vadeli sağlığın en açık göstergelerinden biri" olduğunu söyledi. Pande’ye göre bu durum, dikkat dağınıklığına, teşviklerin azalmasına ve spekülasyonun faydaya göre daha hızlı hareket etmesine işaret ediyor. Geliştirici, zincir üzerinde yapılabilecek fazla bir şey kalmadığını ve gerçek temeller üzerinde çalışan ekiplerin nadiren ilgi gördüğünü belirtti.
Pande, bu gidişatın sektörün çökmesine neden olabileceğini dile getirerek, “Zincir üzerinde anlamlı bir şey olmazsa, sistem dağıtım gücünü kaybeder,” dedi. Ayrıca, geliştiricilerin daha fazla desteklenmesi gerektiğini ve yalnızca kod yazmakla kalmayıp uçtan uca ürünler geliştiren ekiplerin sayısının artırılması gerektiğini vurguladı.
Pande şu ifadeleri kullandı:
“Çok fazla anlatıya dayalı geliştirme yapıldı. Ancak artık daha fazla geliştirmeye dayalı anlatıya ihtiyaç var.”
Memecoin çılgınlığı gerçek ürünlerin önüne geçti
Geliştirici Ben Ward, Pande’nin açıklamalarına yanıt olarak, piyasaların ve risk sermayedarlarının uzun süredir yalnızca ürün geliştiren protokolleri ödüllendirdiğini ifade etti.
Ward’a göre, kripto dünyasında ürün-pazar uyumuna sahip tek alan merkeziyetsiz finans (DeFi) projeleriyle bağlantılı olan "memecoin kumarhanesi". Ancak bunun sürdürülebilir olmadığını söyleyen Ward, sektörün kullanıcıların gerçekten ihtiyaç duyacağı ürünleri geliştirmekten uzaklaştığını belirtti.
2024'ün ilk çeyreğinde, Pump.fun gibi protokoller aracılığıyla yeni token’ların piyasaya sürülmesi kolaylaştı. Bu gelişmeyle birlikte, memecoin’ler Web3 alanındaki en kârlı başlık haline geldi. Memecoin çılgınlığı 2025 yılına kadar devam etti ve ABD Başkanı Donald Trump’ın kendi memecoin tokenini piyasaya sürmesiyle yeni bir boyut kazandı.
Binji Pande, sektörün son yıllarda büyük bir mesafe kat ettiğini kabul etmekle birlikte, gidişatın yanlış yönde ilerlediğini ifade etti. Sektörün temellerine geri dönmesi gerektiğini vurgulayan Pande, kripto dünyasının yeniden “fütüristik” bir his uyandırmasının yollarının aranması gerektiğini söyledi.