Anadolu Ajansı muhabirinin TBMM'de görüşülen kripto yasa taslağı komisyonunda edindiği bilgilere göre, tasarı kapsamında Türkiye'deki kripto ekonomisine dair etki ve tepki analizleri yapıldı. Yeni tasarı, yatırımcıların hak ve menfaatlerini korumak ve kripto varlık ekosistemini düzenlemeyi amaçlıyor.
AA muhabirinin haberine göre etki analizinde, kripto varlık düzenlemesinin yatırımcılar üzerindeki etkisinin, geçmişte kaldıraçlı alım satım işlemleri (foreks) için yapılan düzenlemelere benzer etkiler yaratabileceği öngörülüyor. Foreks işlemlerinin 2011'de Sermaye Piyasası Kuruluna (SPK) devredilmesindeki temel politika, vatandaşlar arasında popüler olan bir finansal ürünün düzenlenmesi üzerine kurulmuştu.
Kripto yasasının merkezi yönetim bütçesine doğrudan bir mali yük getirmediği, ancak SPK denetimindeki kurum ve piyasalara yeni bir alan eklenmesiyle birlikte bilişim uzmanları başta olmak üzere personel ihtiyacının artmasının beklendiği belirtiliyor. Bu durum, mali bir etki yaratabilir.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının durumu ne olacak?
Teklifte, SPK'ye başvuruda bulunan kripto varlık hizmet sağlayıcılarına faaliyet izni ve yetki belgesinin verileceği belirtiliyor. 2024 yılı için aracı kurumlardan tahsil edilen yetki belgesi harcı 749 bin 533,30 lira olarak belirlendi. İlk aşamada 10 ila 20 platformun yetkilendirilmesi ve ilaveten 5 ila 10 bankanın saklama lisansı alması bekleniyor. Bu süreçte 11 milyon 243 bin lira ila 22 milyon 486 bin lira arasında bir kamu geliri elde edileceği öngörülmektedir.
Teklifin yasalaşmasıyla platformlarda gerçekleştirilen tüm transfer işlemlerinin kayıt altına alınması yükümlülüğü getirilerek şeffaflık sağlanması ve kayıt dışılığın azaltılması hedefleniyor. Mevcut durumda kripto varlık alım satım platformlarında yaklaşık 7 milyar dolar tutarında varlığın saklandığı belirtildi.
Kripto varlık platformlarındaki varlıkların risk düzeyini belirlemek amacıyla, dünyada en yüksek kapitalizasyona sahip olan üç kripto varlığın (Bitcoin, Ethereum ve Tether) platformların portföyündeki oranı incelendi. Bu hesaplamada, 10 platformun toplam kripto varlıklarının yüzde 29,6'sının bu üç varlıktan oluştuğu görüldü.
Kripto borsaları ne kadar kazanıyor?
Anadolu Ajansı muhabirinin paylaştığı verilere göre Türkiye'de faaliyet gösteren yerli kripto para alım-satım platformlarının gelirleri dudak uçuklatıyor. Muhabirin haberine göre kripto yasasının etki-tepki analizinde borsa gelirlerine dair şu bilgiye yer verildi:
"10 kripto varlık alım satım platformundan edinilen verilere göre 2023 yılı için platformların faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin toplamı yaklaşık 5 milyar liradır. Söz konusu tutar üzerinden hesaplama yapıldığında yaklaşık 100 milyon lira tutarında bir gelir etkisi öngörülmektedir."
Tabloya göre Türkiye'deki en büyük üç kripto borsasının sakladığı varlıkların toplam değeri yaklaşık 7 milyar dolar.