Veri ve araştırma şirketi BraveNewCoin tarafından kasım ayında yayımlanan bir rapor, merkeziyetsiz finans protokollerinde ciddi "finans dışı" risklerden bahsetti.

DeFi ile ilgili finansal riskleri belgeleyen rapor, Ethereum tabanlı akıllı sözleşme protokolleri ile ilgili teknik sorunlara değiniyor.

BNC analisti Xavier Meegan tarafından kaleme alınan rapor, bu yıl eylül ayında DeFi ile ilgilenen herkesin aşina olacağı ölçeklenebilirlik riskleriyle başlıyor. Yüksek Gas ücretleri ve başarısız işlemlerle sonuçlanan ağ tıkanıklığı, DeFi protokollerinin hatalı çalışmasına veya amaçlandığı gibi çalışmamasına neden olabiliyor.

Yield farming çılgınlığının arttığı dönemde ortalama Ethereum işlem ücretleri fırlayarak 15 dolar civarına ulaşmıştı. Rapor, "Kara Perşembe" olarak tanımlanan günü örnek gösterdi:

"Mart 2020'de gerçekleşen 'Kara Perşembe' günü, MakerDAO'daki aktörlerin teklif vermek için açık artırmalara erişemediğini ve teminatın ücretsiz olarak satılmasına neden olduğunu gördük."

Nisan ayındaki 25 milyon dolarlık dForce saldırısı, bu tip istismarlara örnek gösterildi.

Flaş krediler (varlıkların aynı işlem içinde ödünç alınıp geri ödenebildiği) bu yıl bZx, Opyn, Harvest Finance ve daha yakın zamanda da Pickle Finance gibi örneklerle karşımıza çıktı. Bu protokollerde de yine benzer riskler yer alıyor.

Oracle öğeleri de, kötü niyetli bir aktörden akıllı sözleşmeye gelen değiştirilmiş bilgiler nedeniyle, aldatıcı veya yanlış girdiler alabileceğinden risk oluşturuyor.

Protokol tasarımı da siber suçlulara kapı açacak biçimde manipüle edilebiliyorsa risk oluşturabilir. "Birleştirilebilirlik" bunun iyi bir örneği…  Bir DeFi protokolünün çalışması için başka bir protokole güvenmesi gerektiği durumlarda bu sorun ortaya çıkıyor. Raporda şöyle söylendi:

"DeFi'nin şu anki birbirine bağlılığı, 2007-08 Küresel Mali Krizinden (GFC) önce geleneksel finans sisteminin durumuna son derece benziyor."

Protokoller merkezi bir aracı tarafından kontrol ediliyorsa veya yönetişim tokenleri birkaç balina tarafından kontrol ediliyorsa, DeFi protokollerinde merkezileşme riski de bulunuyor. 

Uniswap'in ilk yönetim oylaması, az sayıda oyuncunun sonucu kontrol etmeye çalıştıklarının güzel bir örneği. Ek olarak, DeFi'de kullanılan stabilcoin'lerin büyük kısmı merkezi ve şirketler tarafından kontrol ediliyor.

Rapor; ekonomik teşvik riski, eksik finansal bilgi riski ve düzenleyici risk gibi birkaç başka konuya daha dikkat çekiyor.

Merkeziyetsiz finans (DeFi) nedir?

Merkezi olmayan (Decentralized) ve finans (Finance) kelimelerinin kısaltmasından meydana gelen DeFi, herhangi bir merkeze ya da otoriteye ihtiyaç duymayan finansal yapıya denir. Temelde blockchain ağları üzerine inşa edilmiş olan DeFi, yeni nesil dijital para altyapılarının oluşturulması için en önemli gelişmeler arasında sıralanır. "Bu şartın sağlanması durumunda, şu işlem gerçekleşir" mantığına dayanan ve otomatik biçimde çalışan akıllı sözleşmeler, konsensüs protokolleri ve merkezi bulunmayan uygulamalar (Decentralized Application - DApp), merkeziyetsiz finans yapılarının önemli parçaları arasındadır.

Detaylı bilgi için: DeFi Nedir? Merkeziyetsiz Finans Ne Demek?