Delphi Digital tarafından yayımlanan yakın tarihli bir rapora göre, Ethereum blockchain’i üzerinde kullanılan toplam Gas tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve bu sayı artmaya devam edecekmiş gibi gözüküyor.
Gas, Ethereum blockchain üzerindeki ücretlerini fiyatlandırmak için kullanılan bir değerdir ve ağdaki genel Gas kullanımı 2020'nin başından beri artıyor. Peki, bu durum fiyatlara nasıl yansıyacak?
Kullanılan Gas ile Maksimum Gas kıyaslaması. Kaynak: Delphi Digital
Kullanılan toplam Gas, Bitcoin blockchain’deki işlem ücretinden farklı. Ethereum ağında işlem ve akıllı sözleşme ücretleri, gerekli olan Gas ile ücretlerin dinamik işlemesini sağlayan ve Ether (ETH) fiyatından ayrılabilen bir mekanizma olan Gas fiyatı ile belirlenir.
Belirli bir işlemde kullanılan Gas miktarı, söz konusu işlemin hesaplama karmaşıklığı ile belirlenir. Öte yandan, Gas’ın fiyatı işlemi gerçekleştiren kişi tarafından seçilir ve Ether cinsinden fiyatlandırılır. Fiyat, nihayetinde Gas fiyatına göre işlemleri kabul eden veya reddeden Ether madencileri tarafından belirlenir.
Ethereum Fiyat Endeksi: 1 Ether Kaç TL? (ETH TL)
USDT ve merkezi olmayan borsalar liderlik ediyor
Gas kullanımı tüm zamanların en yüksek seviyesinde olsa da, Ethereum blockchain’i üzerindeki çok sayıda işlem, 4 Ocak 2018'de ulaşılan tüm zamanların en yüksek 1.349.890 işleminden hala çok uzakta.
Toplam Gas kullanımındaki artış, daha karmaşık ve dolayısıyla daha fazla Gas gerektiren akıllı sözleşmelerin tercih edildiğini gösteriyor.
ETH Gas Station verilerine göre, bu kullanımın büyük kısmı USDT'den geliyor. Yaklaşık 1,61 milyon dolar sadece Ethereum Gas ücretlerinde harcanıyor. Bu sayıyı DeFi (merkeziyetsiz finans) uygulamaları ve birkaç dolandırıcılık ve saadet zinciri izliyor. USDT aynı zamanda 35,5 ile ortalama Gas fiyatı açısından da lider konumda.
USDT stablecoin’i takiben, merkezi olmayan borsaların (DEX) popülerlik açısından öncülük ettiği görülüyor. DappRadar'a göre IDEX, çok sayıda işlem tarafından en çok kullanılan dapp konumunda ve hem IDEX hem de Kyber, Ethereum ağındaki kullanıcılar tarafından dapp’lerin ilk üçünde yer alıyor.
Yakın zamanda yapılan bir araştırma, DeFi konusunda farkındalığın arttığını ve kullanımın merkezi olmayan borsalardan geldiğini ortaya koymuştu.
Daha yüksek işlem ücretleri ve Gas sınırlamaları
Ethereum ağındaki kullanım artışı, madencilerin daha yüksek Gas içeren işlemlere öncelik verdiklerinden, ortalama işlem ücretlerinde artışa neden oldu. Glassnode'dan elde edilen verilere göre, ortalama işlem ücreti Ocak 2020'de 0,08 dolardan, bu haber yazılırken 0,41 dolara yükseldi. Bu aynı zamanda madencilerin gelirinin yaklaşık yüzde 10'unu oluşturuyor.
Maksimum sınıra dayanan Gas ücretleri, en çok kâr getiren işlemlerin yapılıp diğerlerinin ikinci plana atılmasına neden olabileceği gibi, ağda da tıkanıklığa neden olabilir. Ethereum ağının yavaşlaması ve bazı işlemlerin gerçekleşememesi fiyata olumsuz yansıyabilir.
Kullanılan toplam Gas miktarı madenciler tarafından belirlenen blok Gas sınırını aşamıyor. Bu sistem, bir bloka kaç işlemin sığacağını belirleyerek Ethereum blockchain boyutunu sınırlamaya yarıyor. Her blokta kullanılan Gas miktarı, ocak ayında yüzde 69'dan haber yayına hazırlanırken yüzde 95'e yükseldi ve blok sınırına dayanmış durumda.
Şu anda ağda artan Gas kullanımı ve buna bağlı blok Gas limiti göz önüne alındığında, Ethereum'un yakın gelecekte ağ tıkanıklıklarıyla karşılaşması mümkün. Gas kullanımı blok limit seviyesine yükselirse, kullanıcıların işlemleri ve akıllı sözleşmeleri gerçekleştirmek için daha yüksek Gas fiyatlarıyla rekabet etmeleri gerekecek.
Dahası, Ethereum'un fiyatındaki ani bir çökme, ortalama ücret maliyetlerinin 0,16 dolardan 1,04 dolara yükseldiği 12 Mart çöküşü sırasında görüldüğü gibi daha yüksek ücretlere ve ağ tıkanıklıklarına yol açabilir.
Madenciler tarafından belirlenen sınıra yaklaşılması durumunda blok Gas sınırında bir artış gerekebilir. Son artış Eylül 2019'da gerçekleşti ve blok Gas sınırı yüzde 25 artarak 8 milyondan 10 milyona çıkarıldı.
Bu değişiklik, Ethereum’un neredeyse 140 GB’a ulaşan blockchain boyutunu daha da artıracak. Bu nedenle, kolay bir çözüm yok gibi görünüyor ve ölçeklenebilirlik söz konusu olduğunda Ethereum oldukça zor bir durumla karşı karşıya.