Elon Musk’ın yapay zeka şirketi xAI, Memphis’teki bilgisayar ağını çalıştırmak için kullandığı doğalgaz türbinlerinin neden olduğu hava kirliliği nedeniyle yasal işlemle karşı karşıya.
Musk’ın yapay zeka şirketi xAI, Memphis, Tennessee’deki “Colossus” yapay zeka veri merkezi nedeniyle Temiz Hava Yasası'nı ihlal ettiği gerekçesiyle Güney Çevre Hukuku Merkezi’nden (SELC) salı günü 60 günlük dava açma niyeti bildirimi aldı.
Amerika’nın en eski sivil haklar grubu olan Siyahi İnsanların Gelişimi Ulusal Derneği (NAACP) adına açılması planlanan dava, şirketin tesis için şebeke bağlantısını beklemek yerine kurduğu onlarca doğalgaz türbini etrafında şekilleniyor.
SELC’ye göre bu türbinler uygun hava kalitesi izinleri olmadan çalışıyor ve azot oksit ile formaldehit dahil olmak üzere zararlı kirleticiler salarak Temiz Hava Yasası’nı ihlal ediyor.
Bildirimde, “Son bir yıl içinde xAI, Colossus sahasında en az 35 yanma türbini ve diğer hava kirliliği kaynaklarını gerekli ön yapılandırma veya işletme hava izinlerini almadan kurmuş ve çalıştırmıştır,” ifadesi yer aldı.
Resmi talepler dikkate alınmadı
Bildirim ayrıca xAI’nin, emisyonları sınırlamak için seçici katalitik indirgeme gibi “Mevcut En İyi Kontrol Teknolojisini” uygulamadığını ve bunun da büyük kaynaklar için bir başka Temiz Hava Yasası gerekliliği olduğunu öne sürdü.
SELC kıdemli avukatı Patrick Anderson, Newsweek’e verdiği demeçte, “Yerel sağlık departmanına yasayı uygulamaları için yetkilerini kullanmaları yönünde dört farklı kez resmi talepte bulunduk,” dedi ve ekledi: “Açıkça görülüyor ki bu gerçekleşmedi.”
Kötü hava kalitesi devam ediyor
Colossus veri merkezi, Güney Memphis’te, ağırlıklı olarak siyahi nüfusa sahip Boxtown adlı topluluğa yakın eski bir elektronik üretim tesisinde bulunuyor. Bölgedeki hava kalitesi hâlihazırda diğer endüstriyel emisyonlar nedeniyle kötüleşmiş durumda.
NAACP, X üzerinden yaptığı açıklamada, “Çevresel ırkçılığa karşı her adımda mücadele etmeye hazırız,” dedi.
Sivil haklar kuruluşu ihtiyati tedbir, tazminat, ücret ve dava masrafları talep ediyor.
Cointelegraph, yorum almak için xAI ve NAACP ile iletişime geçti ancak haberin yazıldığı sırada yanıt alamadı.
Veri merkezi talebi hızla artıyor
Musk’ın xAI şirketi, Memphis’te en az 1 gigawatt güç gerektiren Colossus 2 adlı ikinci ve daha büyük bir tesis inşa ediyor.
Bulut bilişim ve yapay zekadaki büyümenin etkisiyle veri merkezi talebi hızla artıyor. ABD Enerji Bakanlığı, bu talebin 2028 yılına kadar iki ila üç katına çıkabileceğini öngörüyor.
McKinsey araştırma şirketi mayıs ayında yayımladığı raporda, veri merkezlerinin artan talebi karşılayabilmesi için 2030 yılına kadar küresel çapta 6,7 trilyon dolarlık yatırıma ihtiyaç duyulacağını bildirdi.
LVRG Research direktörü Nick Ruck, Cointelegraph’a yaptığı açıklamada, “Yapay zekanın rekor kıran talebi, veri merkezi ve elektrik arzında sınırlamalarla karşılaşıyor. Şirketler artan maliyetler arasında kârlılığa ulaşmakta zorlanıyor. Kurumlar, yapay zekanın 2030 yılına kadar veri merkezi talebinde yüzde 165 artışa yol açacağını öngörüyor,” dedi.
Amazon, yakın zamanda Pennsylvania’daki yapay zeka veri merkezlerini 2042 yılına kadar nükleer enerjiyle beslemek için Talen Energy ile bir anlaşma imzaladı. Şirket ayrıca Avustralya’da yapay zeka ve bulut altyapısına 13 milyar dolardan fazla yatırım yapmayı planladığını duyurdu.