Galaxy Digital’in raporuna göre Bitcoin ağındaki günlük işlem ücretleri nisan ayından bu yana yüzde 80’den fazla düştü. 2025 Ağustos itibarıyla blokların yaklaşık yüzde 15’i “ücretsiz” durumda, yani yalnızca sanal byte başına bir satoshi veya daha az ücretle, minimum veya hiç işlem ücreti olmadan çıkarılıyor.
Daha düşük Bitcoin (BTC) işlem ücretleri kullanıcılara fayda sağlıyor ancak madencilerin gelirlerini azaltıyor, bu da ağın uzun vadeli güvenlik modelinin sürdürülebilirliği konusunda endişeleri artırıyor.
Bitcoin’in teşvik yapısı, madencilerin çalışmalarının blok ödülleri ve işlem ücretleriyle telafi edilmesine dayanıyor. Ancak nisan 2024 yarılanması ödülleri blok başına 3,125 BTC’ye düşürdüğü için madenciler büyük ölçüde ücret piyasasına yükleniyor ve bu piyasa kuruyor.
Dfinity Foundation’ın iş geliştirme sorumlusu Pierre Samaties Cointelegraph’a, “Blok ödülleri küçüldükçe daha fazla ağırlık işlem ücretlerine düşüyor,” dedi. “Eğer kullanım artmazsa, o taban incelir ve garantiler zayıflar. Sistem kendini savunabilsin diye sürdürülebilir işlem hacmi gereklidir.”
Bitcoin zincir üstü aktivitesi düşüşte
Bitcoin’in zincir üstü aktivitesi, Ordinals ve Runes gibi parasal olmayan trendlerin düşüşünden bu yana önemli ölçüde yavaşladı. Galaxy’nin raporu, 2024 Ordinals patlaması sırasında yoğun olarak kullanılan OP_RETURN işlemlerinin artık günlük hacmin sadece yüzde 20’sini oluşturduğunu, zirvede ise yüzde 60’ın üzerinde olduğunu belirtiyor.
Bu arada Solana gibi alternatif layer 1’ler memecoin’ler ve NFT’ler gibi yüksek frekanslı kullanım alanlarında ivme kazanıyor. Ayrıca, şu anda 1,3 milyon BTC’den fazlasını elinde tutan spot Bitcoin ETF’lerinin yükselişi, daha fazla BTC hacmini zincir dışına itti ve aksi takdirde ücret üretecek hareketliliği sınırladı.
Bitcoin’in ücret piyasası tasarım gereği elastiktir, yani talep arttığında ücretler yükselir, aktivite yavaşladığında düşer. Ancak talep azalmaya devam ederse, madenciler ağı güvence altına almak için çok az teşvike sahip olabilir. Galaxy, son blokların yaklaşık yüzde 50’sinin dolu olmadığını ve mempool aktivitesinin zayıf kaldığını belirtti.
Bu tabloya karşılık, Bitcoin’e özgü DeFi olan BTCfi biçiminde yeni bir umut ortaya çıkıyor. Ethereum veya Solana’daki DeFi’nin bu zincirlerdeki akıllı sözleşmeleri kullanmasının aksine, BTCfi Bitcoin’i temel varlık olarak kullanıyor ve doğrudan Bitcoin ağıyla etkileşime giren katmanlarda veya protokollerde kredi verme, alım satım ve getiri elde etme gibi finansal uygulamalar inşa ediyor.
“Her BTCfi işlemi Bitcoin’in hareketini gerektiriyor,” diye açıkladı Samaties. “Hareket hesaplama yaratır, hesaplama blok alanını tüketir ve alan maliyet taşır.” Başka bir deyişle, BTCfi büyürse zincir üstü aktivite ve ücret gelirleri de büyür.
Dijital altından finansal ilkele
Samaties, Bitcoin’in uzun zamandır bir değer saklama aracı olarak, yani “dijital altın” olarak görüldüğünü belirtti. Ancak onun daha temel bir şeye evrildiğini görüyor: bir finansal ilkele.
“Bir finansal ilkele, geliştiricilerin akışlar, araçlar ve mantık tasarlamak için kullanabileceği bir yapı taşıdır,” dedi. “Bu rolde Bitcoin, sadece elde tutulacak bir varlık olmaktan çıkar, daha geniş finansal sistemlerin içinde programlanabilir bir bileşen haline gelir.”
Liquidium’un pazarlama sorumlusu Julian Mezger de altyapıdaki iyileştirmelerin değişim için zemin hazırladığını söyledi. “Son beş yıl, Bitcoin’in altyapısını basit bir mutabakat katmanından çok katmanlı bir ekosisteme dönüştürdü,” dedi. “Artık gerçekten Bitcoin’e özgü DeFi için temellerin atıldığını görüyoruz.”