Çoğu yatırımcı Bitcoin (BTC) türev borsalarının risklerini nasıl ele aldığını anlamakta başarısız olmaktadır. Kazananlara kaybeden taraflarca ödeme yapıldığına dair bir fikir birliği vardır, ancak bu göründüğü kadar basit değildir.

Sigorta fonları başlangıçta aşırı değişken dönemlerde müşterilerin pozisyonlarını korumak için tasarlanmıştır. Bununla birlikte, BitMEX gibi bazı borsalar, yüzde 10 veya daha yüksek saatlik fiyat dalgalanmalarına rağmen nispeten istikrarlı bir sigorta fonu birikimi sergilemektedir.

BitMEX sigorta fonu vs Bitcoin. Kaynak: cointrader.pro

Yukarıdaki grafik, BitMEX sigorta fonunun (BTC cinsinden turuncu çizgi) 12 Mart'ta 1 milyar dolar değerindeki uzun vadeli işlemlerin tasfiye edilmesinin ardından neredeyse hiç zarar görmediğini gösteriyor.

Bir pozisyon yetersiz teminat nedeniyle her tasfiye edildiğinde, bu riski ele almak borsanın sorumluluğundadır ve bunu ele almanın birden fazla yolu vardır. Çoğu türev işlem yeri, bu işlemleri yönetmek için bir sigorta fonu oluşturmayı tercih etmiştir.

Bu sigorta fonu, iflas fiyatlarından daha iyi gerçekleşen likidasyonlardan kâr ederek bu emirleri daha aktif bir şekilde yönetmek için şüpheli bir teşvik yaratır. Bu durum, zarar durdurma emirleri kullanılarak kolayca önlenebilir, ancak çoğu tüccar bunu yapmaz.

BitMEX'in büyük tasfiye olayları sırasında bu etkileyici 330 milyon dolarlık potu nasıl toplayabildiğine ve ayrıca kurban olmaktan nasıl kaçınılabileceğine hızlıca bir göz atalım.

Tasfiye motorları borsayı korumak için tasarlanmıştır

Doğrusunu söylemek gerekirse, yüksek kaldıraçlı emirler genellikle dalgalı piyasalarda iflasla sonuçlanır. Örneğin, 20x veya üzeri kullanılan herhangi bir pozisyon yüzde 4,8'lik bir hareketten sonra zorla tasfiye edilmelidir. Sorun, dayanak varlık fiyatı kısa bir süre içinde keskin bir şekilde hareket ettiğinde veya piyasa likiditesindeki bir boşluğun sonucu olarak ortaya çıkar.

Bir likidasyon motorunun bir müşterinin iflas etmiş pozisyonunu kapatabilmesinin tek yolu, aynı enstrüman için piyasada ters bir emir gerçekleştirmektir. Uzun bir pozisyonda 10 milyon dolarlık bir likidasyon, türev borsasının emir defterinde bu miktarı satması gerektiği anlamına gelir. Müşterinin marjının üzerinde gerçekleşen herhangi bir zarar, borsayı fon açığı ile karşı karşıya bırakacaktır.

Bu durum Bitcoin türev borsalarına ya bu hatadan yararlanan müşterilerin kazançlarının bir kısmını geri alma (clawback ya da auto-deleveraging olarak bilinir) ya da piyasanın yüksek volatiliteden kurtulmasını beklerken şanslarını deneyerek bu riskle işlem alma seçeneğini bırakmaktadır.

Bazı borsalar, sigorta fonlarını bu tür mali kısıtlamalar için bir miktar tampona sahip olacak şekilde tasarladılar ve müşterilerin iflas fiyatından daha iyi gerçekleştirilen tasfiyelerden elde edilen karları topladılar.

Her türev borsası likidasyonları aynı şekilde ele almaz, ancak birkaç büyük borsa tarafından kullanılan kademeli likidasyon süreci kesinlikle doğru yönde atılmış bir adımdır. Bunun nedeni, kaldıraçlı bir pozisyonun aşırı değişken durumlarda hayatta kalma olasılığını artıran daha proaktif bir yaklaşım olmasıdır.

Tasfiyeden nasıl kaçınılır

İlk ve en önemlisi, yatırımcılar otomatik likidasyon motorlarının devreye girmesine asla izin vermemelidir. Bunu başarmanın tek yolu stop loss'ları manuel olarak girmektir. Çoğu türev borsası her pozisyon için tahmini bir likidasyon fiyatı sağlar, dolayısıyla bunu yapmak zor değildir.

Futures contract liquidation price

Vadeli işlem sözleşmesi likidasyon fiyatı. Kaynak: Binance Vadeli İşlemler

Yukarıdaki örnekte, bu uzun pozisyon için likidasyon fiyatı 4.327 dolardır. Bir trader, likidasyonu önlemek için bu fiyatın üzerinde bir stop satış emri girmelidir ve ayrıca yüksek volatilite durumlarını önlemek için pozisyonu kademeli olarak azaltmak en iyisidir.

Bu zararı durdurma seviyesi için altın bir kural yoktur, ancak genellikle 50 ila 300 dolarlık bir spread kullanılır. Uzun bir pozisyon için zararı durdur emri bir sat/kısa emri iken, açığa satış yapan bir kişinin pozisyonunu azaltmak için bir alım emri vermesi gerekir.

Stop-loss order entry

Zararı durdur emri girişi. Kaynak: BitMEX

Zararı durdur emirleri için, her zaman yalnızca azalt olarak da adlandırılan tetikleyicilerde kapat etkinleştirilmelidir. Bu, yanlışlıkla ek pozisyon oluşturulmamasını sağlayacak, yalnızca bu tür bir emrin maruziyetinizi azaltmasına izin verecektir.

Sıklıkla unutulan bir diğer ayar da tetikleyicidir. Üç seçenek vardır: yalnızca vadeli işlem sözleşmesi seviyesine dayanan son fiyat, referans borsaların ortalama spot fiyatı ile hesaplanan endeks fiyatı ve endeks fiyatı artı faiz oranından oluşan işaret fiyatı. 

Gelecekteki sözleşmeler dayanak varlık fiyatlarından farklı olabileceğinden son fiyat seçeneğinden kaçınılmalıdır.

Büyüklüğü yöneterek güvenle trade yapın 

Vadeli işlem sözleşmeleriyle işlem yaparken aşırı kaldıraç kullanmak sermayenizi gereksiz riske maruz bırakır ve bazı borsalar likidasyonları çok agresif bir şekilde yönetir. Bu senaryoyu önlemek için, pozisyon ve stop-loss emirleri aktif olarak yönetilebilir.

Her türev borsası tasfiye işlemini aynı şekilde gerçekleştirmez, bu nedenle bu süreci anlamak çok önemlidir. 

Sadece bir sigorta fonunun varlığı, borsa müşterileri için daha fazla güvenlik anlamına gelmez. Her şey bu riskin aşırı değişken durumlarda nasıl yönetildiğine bağlıdır.

Burada ifade edilen görüş ve düşünceler yalnızca yazara aittir ve Cointelegraph'ın görüşlerini yansıtmak zorunda değildir. Her yatırım ve ticaret hareketi risk içerir. Bir karar verirken kendi araştırmanızı yapmalısınız.