Bitcoin’in ortaya çıkmasından bu yana uzun yıllar geçti ve şu anda geldiğimiz noktada hiç olmadığı kadar güçlü konumda. Bitcoin sadece dünyanın ilk kripto para birimi değil, aynı zamanda en pahalı, en uzun süre ayakta duran ve en popüler ismi.

Birçok artıyı içinde barındırmasına rağmen Bitcoin de mükemmel değil. Popüler kripto para birimi Bitcoin’in en büyük sorunu ilk günden beri ölçeklenebilirlik oldu. Daha açık konuşmak gerekirse, işlem bloklarının 1 MB ile sınırlı olması, Bitcoin işlem kapasitesinin hep belli bir sınırda kalmasına neden oluyor. Bu sınır, işlem sürelerinde önemli gecikmeler yaşattığı gibi, ağın altından kalkabileceği toplam işlem sayısını da aşağı çekiyor.

Diğer taraftan Bitcoin Cash ise bambaşka bir hikaye sunuyor. Bitcoin’in sahip olduğu blok boyutunu 1 MB seviyesinden 8 MB seviyesine çıkarması Bitcoin Cash’in en önemli özelliği olarak vurgulanabilir. Bitcoin Cash'in genel amacı; PayPal ve Visa gibi sektör devlerinin gerçekleştirebildiği ölçüde işlem hacmiyle rekabet edebileceklerini umarak, ağın işlem kapasitesini artırmak olarak belirtilebilir.

Transactions per second. Visa, Bitcoin, Bitcoin Cash

Bitcoin Cash, Ağustos 2017’de kullanıma açıldı ve Bitcoin’in soyundan gelen en başarılı proje oldu. Hazırladığımız rehberde, uzmanların Bitcoin cash yorumlarına ulaşacaksınız. Bitcoin Cash nasıl alınır? Bitcoin Cash wallet hizmeti sunan uygulamalar nelerdir? Bitcoin Cash Investing (yatırım) konusunda merak ettiklerinizi bulacaksınız.

BCH nedir? Bitcoin Cash’in hard fork hikayesi

Bitcoin tasarlanırken, potansiyel spam ve DDoS saldırı riskini azaltmak adına her bloğun boyutu 1 MB olarak belirlendi. Ağın ilk dönemlerinde bugünkü kadar işlem gerçekleşmediği için konulan bu sınır hiçbir olumsuz etki yapmıyordu.

Bitcoin her geçen gün daha popüler hale geldikçe, 1 MB limit, blokların birikmesine ve işlemlerin gereksiz yere uzamasına sebebiyet verdi. Mayıs 2017 tarihinde transfer işlemlerinin onaylanması iyice zorlaşmış, bazı kullanıcıların dört güne kadar onay beklemek zorunda kaldıklarını bildirdikleri bile olmuştu.

Kullanıcılara onay işlemini hızlandırmak için daha yüksek işlem ücretleri ödeme şansı sunuluyordu, ama bu yaklaşım özellikle düşük meblağlı işlemlerde Bitcoin'i bir ödeme yöntemi olarak işe yaramaz hale getirdi. Örneğin, BTC ile bir sandviç veya bir fincan kahve için ödeme yapmak mantıksız duruma geldi. Zira 3 dolarlık bir fincan kahve için 15 dolardan fazla işlem ücreti ödemek durumunda kalınıyordu.

Hands that stretch towards Bitcoin

Bitcoin topluluğu, karşılaştığı darboğaza karşı iki olası çözüm sundu: Bitcoin Unlimited ve Segregated Witness (SegWit).

Bitcoin Unlimited, blok büyüklüğünü tamamen ortadan kaldıran bir çözümdü. Birçok madenci bu çözümü destekledi. Çünkü blok büyüklüğü sınırının kaldırılması sadece blokların yığılmasını engellemekle kalmıyor, aynı zamanda her bir blok için toplam maden ücretini de yükseltiyordu.

Öte yandan birçok geliştirici bu öneriye karşı çıktı. Uygulamanın küçük madencilerin işsiz kalmasına yol açacağı ve bunun sonucunda da tüm ağın büyük çaplı maden şirketleri tarafından merkezileştirileceği düşünülüyordu.

Segregated Witness çözümü ise, bilgilerin bir kısmının blockchain dışındaki ayrı dosyalarda saklanmasına olanak tanıyordu. Geliştiricilerin depolama alanlarında hatırı sayılır ölçüde rahatlama sağlanacağını gibi, bloklara daha fazla işlem sığacağı ve onaylama süresinin önemli ölçüde azalacağı iddia edildi. Ancak birçok insan Bitcoin Unlimited yaklaşımı ile karşılaştırıldığında, bunun daha karmaşık bir çözüm olduğuna inanıyordu.

Bitcoin is choosing between SegWit and Bitcoin Unlimited on the railroad

Tüm bu tartışmanın sonunda SegWit2x adlı bir uzlaşma protokolü geliştirildi. Bu protokolün başlatılmasıyla, bazı bilgilerin blockchain dışında saklanması ve blok büyüklüğü sınırının da 2 MB'a yükseltilmesi mümkün oldu. Protokol, 1 Ocak 2017'de yürürlüğe girdi. Madencilerin yüzde 95'i olumlu yönde oy kullandı. Bununla birlikte, ağ blok büyüklüğü limiti hemen yükselmedi. Çünkü birçok insan için bu hamle, sorunu çözmek yerine sorunu ertelemek anlamına geliyordu.

Dahası, bu karar, Bitcoin'i yatırım fırsatı olarak değerlendirenlere değil, ödeme sistemi olarak kullananlara hitap ediyor gibiydi.

Ardından, Hollanda Arnhem'de düzenlenen “Future of Bitcoin” konferansında, Bitcoin ABC adlı Bitcoin Cash protokolünün ilk uygulaması, Facebook'ta eski bir mühendis olan Amaury Séchet tarafından açıklandı.

Séchet ve geliştirici ekibi, SegWit2x protokolünü terk etmeye ve blok büyüklüğü sınırını 8 MB'a çıkarmaya karar verdi. Bu karar, ciddi değişiklikler yapılmasını ve orijinal Bitcoin ağından ayrılmalarını şart koşuyordu. Dolayısıyla 1 Ağustos 2017 tarihinde “hard fork” işleminin gerçekleşeceği açıklandı.

Bilmeyenler için hard fork (mecburi çatallanma), geliştiricilerin Bitcoin yazılımını güncellemeleri için bilinen tek yöntem olarak tarif ediliyor. Geliştiriciler bu yöntemle ağı böler ve değiştirilmiş kurallarla yeni bir blockchain ortaya çıkarırlar. Kripto para biriminin orijinali ve çatallanmış versiyonunda, bölünme gerçekleşe kadar aynı blockchain bulunur. Çatallaşma işleminden itibaren iki ağ, bağımsız olarak işlemlerine devam eder.

Hard Fork scheme

Bölünmenin gerçekleşmesinden sonra, hard fork öncesi Bitcoin sahibi olan herkes aynı miktarda Bitcoin Cash token sahibi oldu.

Bitcoin Cash ortaya çıkmasıyla birlikte yatırımcılardan olumlu tepki aldı. Kısa sürede benimsenen Bitcoin Cash, Bitcoin ve Ethereum’un arkasından en çok işlem hacmine sahip üçüncü kripto para birimi olmayı başardı.

Two men drawing Bitcoin Cash logo on a banner

Bitcoin Cash, Bitcoin Core kullanmaktan daha mı ucuz?

En kısa cevap: evet. Bitcoin işlem ücretlerinin sürekli artması, Bitcoin Cash'in geliştirilmesinin başlatılmasının ana nedenlerinden biriydi. Aralık 2017’de yapılan uygulamalı testte, bir Bitcoin Cash işleminin, orijinal Bitcoin ağındaki eşdeğer işlemden yüzde 99,56 daha ucuz olduğu ortaya çıktı.

2017'nin sonunda kullanıcılar, Bitcoin token’larını transfer etmek istediklerinde ortalama 28 dolar işlem ücreti ödüyorlardı. Hatta bir kullanıcı, 25 dolar değerinde Bitcoin’i göndermek için 16 dolar, yani yüzde 40 komisyon ödemek zorunda kaldığını iddia etti.

Two swordsmen with Bitcoin logo

Hard fork eleştirileri

Kripto para birimi dünyasında hard fork, daima sıkıntı oluşturma potansiyeline sahip bir hamle. Birçok insan bu hamlenin blockchain'in değişmezlik ilkesine aykırı olduğuna inanıyor ve kodun ana mantığının dışına çıkıldığını düşünüyor.

Bitcoin Cash için yapılan hard fork’a gelince, yeni sistemde işlenmesi gereken blokların büyüklüğü artacağı için, birçok eleştirmen gereken bilgisayar gücünü küçük ölçekli madencilerin karşılayamayacaklarını öne sürdü. Böylece, en iyi ekipmana sahip büyük şirketlerin karar mekanizmasını ele geçirecekleri endişesi doğdu.

Son olarak, çatallaşma öncesi elinde Bitcoin olan herkes eşit miktarda Bitcoin Cash token’ı aldığından, kimi uzmanlar bölünmenin para kazanma projesi dışında hiçbir şey olmadığı endişelerini dile getirmişti. İşin aslı, hard fork sistemi çifte harcama sorununa benzer bir duruma neden oldu ve aynı anahtar setini kullanarak tek cüzdandan iki işlem gerçekleştirilebildi.

Dartboard with Bitcoin logo and forks

Roger Ver kimdir?

Roger Ver ünlü bir yatırımcı ve erken dönem Bitcoin kullanıcısı olarak tanınıyor. Ripple, Z.Cash, Blockchain.com, Bitpay, Purse.io ve Kraken de dahil olmak üzere yeni geliştirilen çeşitli Bitcoin girişimlerine 1 milyon doların üzerinde yatırım yaptı. Kendisi aynı zamanda Bitcoin.com'un CEO'su ve 1 milyon dolarlık BTC’den daha fazlasını bağışladığı Bitcoin Foundation'ın kurucularından biri. Ver, Bitcoin'i ekonomik özgürlüğe kavuşma aracı olarak görüyor. Kripto para birimi topluluklarında, kendisini “Bitcoin Jesus” lakabı ile anıyorlar.

Gelgelelim Roger Ver, bugünlerde Bitcoin Cash'i destekliyor. Cointelegraph ile yakın zamanda yapılan bir röportajda Ver, Bitcoin Cash'i “gerçek Bitcoin” olarak nitelendirdi ve yakın gelecekte daha büyük pazar kapitalizasyonuna, işlem hacmine ve kullanıcı tabanına sahip olacağını iddia etti. Ayrıca, bu varlığa olan inancının en büyük göstergesi olarak kripto para birimi fonlarının çoğunu Bitcoin Cash üzerinde tuttuğunu belirtti.

Roger Ver

Bitcoin Cash'e yatırım yapmalı mıyım?

Bitcoin Cash çok uzun bir geçmişe sahip değil, ancak çok güçlü bir kripto para birimi olarak anılıyor. Yazının hazırlandığı sırada, ekosistemin önde gelen isimleri Bitcoin, Ethereum ve Ripple'ın ardından, toplam piyasa değeri açısından dördüncü kripto para birimiydi. 22 Ocak 2018 itibarıyla 1 BCH, 1.623 dolar fiyatı ile dünyanın en değerli ikinci kripto para birimi olarak işlem görüyordu.

Birçok kişi için Bitcoin Cash, orijinal Bitcoin’de yanlış giden her şeyin cevabı oldu. Her geçen gün de yeni takipçiler kazanmaya devam ediyor.

Yatırım yapıp yapmama konusunda ise, her yatırımın ve alım satım hareketinin risk içerdiğini hatırlatmamız gerekiyor. Dolayısıyla karar verirken kendi araştırmanızı bizzat kendinizin yapması en doğrusu.

Bitcoin Cash’in fiyatı Bitcoin fiyatına mı bağlı?

Bitcoin Cash tamamen bağımsız bir kripto para birimi. Bu yüzden fiyatı orijinal Bitcoin'e bağlı değil. Yine de, Bitcoin’in hala dünyanın en baskın kripto para birimi olduğunu da bir kenara not etmek lazım. Dolayısıyla Bitcoin yükselir veya düşerse, diğer kripto para birimlerinin, mutlak çoğunluğun eğilimini takip etme olasılığı çok yüksektir.

Nereden Bitcoin Cash alabilirim?

Bitcoin Cash nispeten yeni bir kripto para birimi olduğundan, her büyük borsa henüz destek vermiyor. Aşağıda, fiat para birimi veya başka bir kripto para ile BCH alım satım yapabileceğiniz dünya çapında faaliyet gösteren borsaları sizlerle paylaştık. Bitcoin Cash'i destekleyen her borsanın tam listesine buradan ulaşabilirsiniz.

Borsa

BCH ile fiat para değişimi

BCH ile kripto para değişimi

Coinbase

BCH/USD

BCH/BTC

Bittrex
(BCH, Bittrex'te BCC olarak geçiyor)

-

BCC/BTC, BCC/USDT, BCC/ETH

Kraken

BCH/USD, BCH/EUR

BCH/BTC

Cex.io

BCH/USD, BCH/EUR, BCH/GBP

BCH/BTC

Poloniex

-

BCH/BTC, BCH/USDT, BCH/ETH

Bitcoin Cash, kullanıcıların çeşitli kripto para birimleri arasında hızlı şekilde işlem yapmalarını sağlayan hizmetler olan Changelly ve ShapeShift tarafından da destekleniyor.

LocalBitcoinCash; BTH'yi hem emanet hizmetleri yoluyla, hem de kullanıcıların birebir teması yoluyla doğrudan satın alma ve satma imkanı sağlayan bir eşler arası (peer-to-peer – P2P) platform sunuyor.

Daha fazlası için: Bitcoin Cash nasıl alınır?

Bitcoin Cash'i nerede saklayabilirim? (Bitcoin Cash wallet)

Cüzdan adı

Cüzdan türü

Platform (masaüstü ve/veya mobil)

Fiyat

Ledger Nano S

Donanım

-

€79

Trezor

Donanım

/

€89

KeepKey

Donanım

/

$129 (ön sipariş)

Electron Cash

Masaüstü / Mobil

MacOS, Windows, Linux, Android

Ücretsiz

Bitcoin.com

Masaüstü / Mobil

MacOS, Windows, Linux, iOS, Android

Ücretsiz

Unit

Mobil

iOS, Android

Ücretsiz

Coinbase

Borsa

/

Ücretsiz

Exodus

Masaüstü

MacOS, Windows, Linux

Ücretsiz

BTC.com

Online / Mobil

iOS, Android

Ücretsiz

Coinomi

Mobil

Android (iOS coming soon)

Ücretsiz

Jaxx

Masaüstü / Mobil

MacOS, Windows, Linux, Chrome Eklenti, iOS, Android

Ücretsiz

Bitcoin Cash uyumlu cüzdanların (Bitcoin Cash wallet) tam listesine buradan ulaşabilirsiniz.

Bitcoin Cash'i nasıl kullanabilirim?

Birçok kripto para borsası Bitcoin Cash'i entegre etmek için önemli adımlar attı. Böylece kripto para birimi gönderebilir, satın alabilir ve satabilirsiniz.

Bitcoin Cash büyümeye devam ettikçe, satıcıların işlemlere destek vermeye başlaması oldukça muhtemel. Şu an için Bitcoin Cash, orijinal Bitcoin'i kabul edenler dahil olmak üzere, satıcıların büyük çoğunluğu tarafından kabul edilmiyor.

Haliyle şu an için Bitcoin Cash'in asıl kullanım alanı ödeme değil, yatırım.

Bitcoin Cash nerelerde tartışılıyor?

  • r/Bitcoincash — Bitcoin Cash haberlerine, güncel bilgilerine ve geliştirilmesine adanmış bir subreddit.
  • CryptoCompare — CryptoCompare üzerinde BCH ile ilgili bir sayfa.
  • Bitcoin.com — Bitcoin Cash ile ilgili alt forum.
  • Bitcoin Cash Forum — Bitcoin Cash'e odaklanmış bir forum. Çok aktif değil.
  • DeepOnion — Bitcoin ile Bitcoin Cash’in kıyaslandığı başlık.