Varsayalım ki, ilk token arzı (Initial Coin Offering – ICO) projeniz başarıyla sonuçlandı. Kripto cüzdanınız Bitcoin’lerle, Ether’lerle, Litecoin’lerle veya kabul ettiğiniz diğer kripto para birimleriyle doldu taştı… Şimdi sıra ektiklerinizi biçmeye, toplanan parayı almaya geldi.

Girişiminiz için ne kadar kripto para biriktirmiş olursanız olun, eninde sonunda bunları ABD doları veya avro gibi fiat (geleneksel) para birimlerine dönüştürmeniz gerekecek. Zira iş projeniz için yapacağınız hukuki ve PR harcamalarının yanı sıra kira, fatura, yiyecek, içecek ve kırtasiye masrafları da geleneksel para birimleri ile ödenmek durumunda kalacaktır.

Tony Stark’s successful ICO

Elbette, kripto para birimleri ile anlaşma yapabileceğiniz reklam ajansları ve resmi firmalar bulunabilir ama yine de çoğu üçüncü parti hizmet sağlayıcı ve hatta ofisinizde çalışan personel de dahil olmak üzere pek çok kişi yerel para birimleri üzerinden ödeme yapılmasını talep edecektir.

Kripto parayı, özellikle de yüklü meblağlardaki kripto paraları geleneksel para birimlerine dönüştürmek göz korkutucu bir sürece dönüşebilir. Ayakları yere sağlam basan bir ICO kampanyası düzenlemişseniz, baştan bu meblağı nasıl elinize geçireceğinize dair çözüm de bulmuş olmalısınız. Ekibiniz de hukuki danışmanlarınız da bu sürece hazırdır diye tahmin ediyoruz.

İşlem neden bu kadar karmaşık?

Her geçen gün daha fazla bankacılık ve finans kuruluşu blockchain teknolojisini araştırıyor ve kullanım senaryoları oluşturuyor. Yine de bankaların büyük çoğunluğu hala geleneksel yöntemleri tercih ediyor ve blockchain teknolojisine sıcak yaklaşırken kripto para birimleriyle işlem yapmak konusunda adım atma taraftarı değiller.

Dünyada giderek artan sayıda banka kripto para birimleri ile ilgili proje geliştiren işletmelere hizmet vermeyi reddediyor. Dünyanın en büyük bankalarının tepesindeki isimler, kripto para birimleri ile sahtekarlık kelimelerini aynı cümle içinde kullanıyorlar. ICO projenize sıcak bakan bir banka bulmayı başarsanız bile, aylarca süren yasal görüşmelere ve evrak toparlama sürecine kendinizi hazırlanmanız gerekir.

Bankaların talep ettiği evrakların sayıca fazla olmasının nedeni, projenizin Kara Para Aklamayı Önleme (Anti Money Laundering – AML) ve Müşterini Tanı (Know Your Customer – KYC) düzenlemelerine uymasını istemeleridir. Bu nedenle banka temsilcilerinin sizinle temasa geçmeleri ve fonlarınızın ne kadar “temiz” olduğunu öğrenmek için sorular sormaları gayet normal bir süreçtir. Fonların kaynağı (Source of Funds – SOF) ve varlıkların kaynağı (Source of Wealth – SOW) temelli birçok soru ile karşılaşacağınızdan emin olabilirsiniz. Meblağ ne kadar büyük veya küçük olursa olsun, şirketinize giren tüm paranın kaynağını doğrulamanız istenecektir.

Money and handcuffs

Bankaların talep ettiği tüm evrakları toparlasanız ve kendinize bir hesap açmayı başarmış olsanız bile, bir süre sonra hesabın kapatılması tehdidiyle karşı karşıya kalabilirsiniz. Zira Bitcoin, ICO, Ether, TGE ve benzeri anahtar kelimelerle oluşturulmuş hesaplar, şüpheli işlem veya potansiyel dolandırıcılık vakası olarak rapor edilirler.

Kripto para borsası üzerinden paranızı almak ise farklı bir meşakkatli süreçtir. Bankalar kadar olmasa da oradan da para çekmek karmaşık olabilir. Öncelikle kripto para borsasından para çekebilmek için profilinize bağlı bir banka hesabınızın olması gerekir. Kimlik belgesi ve fotoğraf gibi gereksinimlerin olduğu doğrulama sürecinin ardından uzun bekleme süreleri ile karşılaşmanız olasıdır. Paranızı tahsil etmek için işlem ücreti ödemek zorunda kalacağınızı da aklınızdan çıkarmamalısınız.

Ayrıca, kripto para biriminizi, ülkenizdeki yerel para birimine dönüştürmeye izin veren ve yasal olan güvenilir borsa bulmak her zaman kolay olmayabilir.

Tam bu noktada her zaman yaptığımız tavsiyeyi yinelemek istiyoruz: Paranızı, borsalar tarafından sunulan dijital cüzdanlarda uzun süre tutmayın. Unutmayın ki bu cüzdanların kontrolü asla sizde değildir. Hacklenmiş, üzerinde depolanan tüm parayı bir şekilde kaybetmiş ve insanların yatırımlarını yok eden birçok borsa örnekleri olmuştur.

Parayı küçük miktarlarla tahsil etmek

Düzenlediğiniz ICO ile topladığınız 15 milyon doları bir seferde çekmeye çalışmanız, kaçınılmaz olarak birçok şüpheye yol açacak ve büyük olasılıkla projenizin yetkililer tarafından araştırılmasına neden olacaktır. Derdinizi anlatmanız ise tam bir kabusa dönüşebilir. Buradaki en iyi strateji, proje için gerekli olan meblağı, belirli aralıklarla ve küçük ölçeklerde almaktır.

Mountain of money, mountain of gold, mountain of bitcoins

ICO ile toplanan parayı küçük ölçekte çekmenin birkaç yolu:

  1. Toplanan paradan ihtiyaç duyduğunuz kadarını uygun bir borsada satabilir, geleneksel para birimi olarak bankadaki hesabınıza geçirebilirsiniz.
  2. İnternet üzerindeki sayısız kullanıcı ile ticaret yapabildiğiniz LocalBitcoins veya LocalEthereum benzeri eşler arası (P2P) alım satım platformlarını kullanabilirsiniz.
  3. Kira, fatura ve diğer resmi ödemeleri kripto para birimleri ile ödemenizi sağlayacak ödeme işlemcisi kullanmaya çalışın. Bu sayede her biri için ek ödeme yapmak durumunda kalmazsınız.
  4. Hizmetlere örnek olarak CoinPayments, SpectroCoin, SpicePay ve benzerleri gösterilebilir.
  5. Kendiniz veya çalışanlarınız için, kripto para birimlerine destek veren, geleneksel ödeme yöntemlerini tercih eden mağazalarda ve POS cihazlarında geçerli Visa veya Mastercard tabanlı ödeme kartlarından edinin. Bu tip kartları Monaco, TenX, Bitwala ve benzeri hizmet sağlayıcılarından alabilirsiniz.
  6. Alternatif olarak, çalışanlarınıza ve servis sağlayıcılarınıza kripto para birimleri cinsinden ödeme yapabilir ve geleneksel para birimlerine nasıl çevirecekleri konusunda kendilerine talimat verebilirsiniz. Elbette önceden bu durumun ortak biçimde kararlaştırılması gerekir.

Büyük miktarda para çekmek

ICO aracılığıyla toplanan yüklü miktardaki parayı tek seferde tahsil etmeye yardımcı olan bir çözüm henüz bulunmuyor. Ancak Bitwala, “kripto ve fiat sistemlerini birleştiren bankacılık deneyimi” sunması beklenen bir platform inşa ediyor.

Alternatif olarak, projenizin ihtiyaçları için banka hesabı sunan ve ICO'lara genel olarak olumlu tavı sergileyen ülkelerin kısa listesi şu şekilde:

  • Singapur
  • İsviçre
  • Cayman Adaları