Yapay zeka (AI) ve merkeziyetsiz finans (DeFi), çağımızın en yıkıcı teknolojilerinden ikisi ve bunların yakınsaması, şeffaflığı ve ademi merkeziyetçiliği artırırken finansal ortamda benzersiz fırsatların kilidini açacak gibi görünüyor.
DeFi ve yapay zeka pazarını güçlendiren blokzincir teknolojisi 2021'de 230,10 milyon dolar değerindeydi ve 2030'da 980 milyon doları aşması bekleniyor. Bu tür olumlu veriler, özellikle finansal yelpazede küresel olarak bireylere daha fazla güvenlik, kapsayıcılık ve kendine güvenen çözümler getirecek olan iki entegre teknolojinin hızlı gelişimini göstermektedir.
Bu makale, DeFi'nin yapay zekayı nasıl etkileyeceğini, bu yakınsamanın faydalarını, zorluklarını, risklerini ve bu patlayıcı sinerjinin gelecekteki fırsatlarını araştırıyor.
DeFi nedir?
DeFi, blokzincir ağları üzerine inşa edilen ve öncelikle kodla yazılmış kendi kendini yürüten anlaşmalar olan akıllı sözleşmelerden yararlanan finansal uygulamaları ve hizmetleri ifade eder. DeFi, aracıları ortadan kaldırarak ve finansal hizmetlere açık, izinsiz erişim sağlayarak geleneksel finansal sistemleri merkezsizleştirmeyi ve demokratikleştirmeyi amaçlamaktadır.
Geleneksel finansta bankalar, borsalar ve borç veren kurumlar gibi aracılar, işlemlerin kolaylaştırılmasında ve fonların yönetilmesinde merkezi bir rol oynar. Öte yandan DeFi, güvenli, şeffaf ve değişmez işlemlerle güvenilir ve şeffaf bir finansal ekosistem oluşturmak için blokzincir teknolojisinin merkeziyetsiz doğasından yararlanır.
DeFi, geleneksel bankacılık hizmetlerine erişimi olmayan dünya çapındaki bankasız ve yetersiz bankalı nüfuslara finansal hizmetler sunma potansiyeline sahiptir. DeFi platformları blokzincir ağları üzerinde çalıştığından, herkes bunlara bir akıllı telefonla erişebilir ve bireyler için merkeziyetsiz borç verme ve borçlanma, merkeziyetsiz ticaret ve verim çiftçiliği gibi verimli finansal fırsatların önünü açabilir.
Yapay zeka nedir?
Mevcut verilerden öğrenen YZ, insan zekasını simüle eder ve karar verme, problem çözme ve örüntü tanıma gibi insan beyninin yönlendirdiği görevleri yerine getirir. Son yıllarda sağlık, finans, ulaşım, siber güvenlik, üretim ve eğlence dahil olmak üzere çeşitli alanları bozma potansiyeli ile hızla ilerlemiştir.
İnsanlar gibi düşünmek, öğrenmek ve insan odaklı görevleri yerine getirmek üzere programlanan yapay zeka, makine öğrenimi, sinir ağları, otomatik karar verme ve Nesnelerin İnterneti (IoT) dahil olmak üzere belirli teknikler kullanır.
Tekrarlayan görevleri otomatikleştirme, karar verme sürecini geliştirme, verimliliği artırma ve inovasyonu teşvik etme, zaman ve kaynakları serbest bırakma ve insanların daha yaratıcı ve karmaşık görevlere odaklanmasına izin verme potansiyeline sahiptir.
Yapay zeka ve DeFi arasındaki bağlantı nedir?
Yapay zekanın büyük miktarda veriyi verimli bir şekilde analiz etme, kalıpları belirleme ve akıllı tahminlerde bulunma yeteneği, DeFi çözümlerini operasyonlarını optimize etmek, güvenlik önlemlerini geliştirmek ve kullanıcılara kişiselleştirilmiş hizmetler sunmak için güçlendirebilir.
Otomatik ticaret algoritmaları, siber güvenlik ve risk değerlendirme modellerinden dolandırıcılık tespit sistemleri ve akıllı sözleşme denetimine kadar, DeFi'deki yapay zeka uygulamaları daha erişilebilir, verimli ve adil yeni finansal ürün ve hizmetlerin oluşturulmasına yardımcı olabilir.
Yapay zeka, DeFi'de iyileştirmeler ve fırsatlar sunabilir ve yatırımcıların piyasa eğilimlerini belirlemek ve optimum ticaret uygulamasını sağlamak için yapay zeka destekli ticaret botları ve tahmine dayalı analitik aracılığıyla stratejileri uygulamalarına yardımcı olabilir.
Yapay zekanın kişiselleştirilmiş öneriler yoluyla portföylerin yönetilmesine yardımcı olma yeteneği, yatırımcıların varlıkları doğruluk ve karlılıkla verimli bir şekilde yeniden dengelemelerine ve optimize etmelerine yardımcı olabilir.
Yapay zeka destekli DeFi için fırsatlar nelerdir?
DeFi ve yapay zekanın birleşimi, merkeziyetsiz finans ekosistemini dönüştürebilecek birçok heyecan verici fırsat sunuyor. İşte maksimum optimizasyon için DeFi'de yapay zekanın kullanılabileceği bazı yollar.
Risk değerlendirmesi ve yönetimi için kredi skorlaması
Yapay zeka, DeFi borç verme platformlarına daha iyi bilgilendirilmiş borç verme kararları için hızlı kredi puanlaması ve risk değerlendirmesi sağlayabilir. Yapay zeka, geçmiş verileri analiz ederek, piyasa koşullarını izleyerek ve gerçek zamanlı risk uyarıları sağlayarak DeFi platformlarının fiyat oynaklığı ve akıllı sözleşme güvenlik açıkları gibi risklerini değerlendirmeye ve yönetmeye yardımcı olabilir. Yapay zeka destekli risk modelleri, DeFi platformlarının ve kullanıcılarının daha bilinçli kararlar almasına ve sağlam risk yönetimi stratejileri geliştirmesine yardımcı olabilir.
Dolandırıcılık tespiti ve güvenliği
DeFi platformları, kalıpları analiz edebilen, anormallikleri tespit edebilen, güvenlik önlemlerini güçlendirebilen ve merkeziyetsiz ekosistemlerdeki potansiyel dolandırıcılık faaliyetlerini ve siber saldırıları belirleyebilen yapay zeka algoritmalarından yararlanabilir. Potansiyel tehditleri ve güvenlik açıklarını belirlemeye yardımcı olabilecek yapay zeka tabanlı güvenlik önlemleri entegre edilerek kullanıcı koruması artırılabilir ve yetkisiz erişim önlenebilir.
Veri analizi ve karar verme
Yapay zeka, DeFi tarafından oluşturulan işlem geçmişi, akıllı sözleşme etkileşimleri ve kullanıcı davranışları hakkında değerli içgörüler sağlamak, kalıpları belirlemek ve veriye dayalı kararlar almak için büyük miktarda veriyi analiz edebilir.
Örneğin, yapay zeka destekli algoritmalar piyasa trendlerini tahmin etmeye veya anormallikleri tespit etmeye yardımcı olabilir. Yapay zeka algoritmalarının DeFi platformlarına entegre edilmesi, kişiselleştirilmiş yatırım portföylerinin ve yatırım stratejilerinin her bireyin finansal hedeflerine ve risk toleransına göre uyarlanmasına olanak tanır.
Akıllı sözleşme otomasyonu
Yapay zeka, DeFi'de akıllı sözleşmelerin oluşturulmasını ve yürütülmesini otomatikleştirmek için kullanılabilir. Yapay zeka, makine öğrenimi ve doğal dil işlemeden yararlanarak kendi kendini yürüten sözleşmelerin geliştirilmesini kolaylaştırabilir, manuel müdahale ihtiyacını azaltabilir, sözleşme şartlarının doğruluğunu iyileştirebilir, işlemleri kolaylaştırabilir ve yapay zeka algoritmalarından yararlanarak genel verimliliği artırabilir.
Mevzuata uygunluk
Yapay zeka, uyumluluk süreçlerini otomatikleştirerek, şeffaflık sağlayarak ve denetlenebilirliği kolaylaştırarak DeFi platformlarının mevzuata uyumluluk zorluklarını ele almasına yardımcı olabilir. Yapay zeka destekli çözümler, işletmelerin ve müşterilerin Müşterini Tanı (KYC) gereksinimlerini, Kara Para Aklamayı Önleme (AML) düzenlemelerini ve diğer uyumluluk standartlarını gözlemlemelerine yardımcı olabilir.
DAO'lar
DeFi ve YZ, blokzincir ağları üzerinde faaliyet gösteren ve akıllı sözleşmelerle çalışan, oylama veya mutabakat mekanizmaları aracılığıyla kararlar alan, kendi kendini yöneten varlıklar olan merkeziyetsiz otonom kuruluşlar (DAO'lar) bağlamında da kullanılabilir. Hem DeFi hem de YZ, DAO'lara önemli bir değer katarak daha verimli, şeffaf ve akıllı karar alma süreçleri sağlayabilir.
Yapay zeka destekli DeFi ile ilgili zorluklar nelerdir?
DeFi ve yapay zekanın entegrasyonu heyecan verici olanaklar sunarken, veri kalitesi, gizlilik, şeffaflık, ölçeklenebilirlik ve mevzuata uygunluk gibi zorlukları da beraberinde getiriyor. DeFi'de yapay zeka kullanımının risklerini göz önünde bulundurmak ve bunların üstesinden gelmek, iki teknoloji arasındaki sinerjiden etkili bir şekilde yararlanmak, tam potansiyellerini ortaya çıkarmak ve güvenilir ve verimli performanslarını sağlamak için çok önemlidir.
Bunlar, bu teknolojilerin sorumlu ve güvenli bir şekilde uygulanmasını sağlamak için ele alınması gereken DeFi ve YZ zorluklarından bazılarıdır.
Veri kalitesi, gizlilik ve güvenlik
Yapay zeka odaklı kişiselleştirmenin faydaları ile kullanıcı verilerinin gizliliğini ve güvenliğini koruma gerekliliği arasında bir denge kurulması gerekiyor. YZ algoritmaları büyük ölçüde yüksek kaliteli ve çeşitli veri setlerine dayanır; ancak DeFi'de güvenilir ve kapsamlı veri elde etmek, veri parçalanması, gizlilik endişeleri ve standartlaştırılmış veri formatlarına duyulan ihtiyaç nedeniyle zor olabilir. Veri gizliliğini sağlamak ve veri bütünlüğünü korumak, YZ'yi DeFi'ye entegre ederken ele alınması gereken çok önemli zorluklardır.
Muhalif saldırılar
DeFi platformlarında kullanılan yapay zeka modelleri, kötü niyetli aktörlerin haksız avantajlar elde etmek için modelleri manipüle edebildiği düşmanca saldırılara karşı hassas olabilir. Düşmanca saldırılar mali kayıplara, güvenlik açıklarının istismar edilmesine veya DeFi protokollerindeki sonuçların manipüle edilmesine yol açabilir. Sağlam güvenlik önlemleri uygulamak ve düzenli güvenlik açığı değerlendirmeleri yapmak bu tür riskleri azaltmaya yardımcı olabilir.
Yapay zekaya aşırı güven
YZ'ye aşırı güven, kayıtsızlığa, etik kaygılara ve insan gözetiminin eksikliğine yol açabilir. YZ modelleri hatasız değildir ve sınırlamaları vardır. İnsan müdahalesi veya eleştirel analiz olmaksızın yalnızca YZ güdümlü karar verme sürecine güvenmek öngörülemeyen sonuçlara yol açabilir. YZ otomasyonu ve insan değerlendirmesini dengelemek çok önemlidir.
Ölçeklenebilirlik ve hesaplama gereksinimleri
YZ algoritmaları, özellikle derin öğrenmeye dayalı olanlar, hesaplama açısından yoğun olabilir ve önemli hesaplama kaynakları gerektirebilir. YZ'yi DeFi platformlarına entegre etmek, özellikle büyük ölçekli veri kümeleri ve gerçek zamanlı işleme gereksinimleriyle uğraşırken ölçeklenebilirlik zorlukları ortaya çıkarabilir. DeFi ekosisteminde verimli ve ölçeklenebilir YZ uygulamalarının sağlanması, daha fazla verimlilik için ele alınması gereken önemli bir zorluktur.
Mevzuat ve uyumlulukla ilgili hususlar
DeFi ve yapay zeka kombinasyonu, düzenleme ve uyumluluk alanında fırsatlar sunarken, DeFi teknolojisi hızla gelişen bir düzenleyici ortamda faaliyet gösterdiğinden ve yapay zeka başka bir karmaşıklık katmanı eklediğinden bir zorluk da teşkil edebilir.
Düzenleyici çerçevelerin, yapay zeka destekli DeFi uygulamalarıyla ilişkili zorlukları ve riskleri ele almak için uyarlanması gerekebilir. İnovasyon ve yasal uyumluluk arasında bir denge kurmak, gelişmekte olan bu alanın büyümesini teşvik etmek için çok önemlidir.
DeFi'de yapay zekanın geleceği
DeFi ve YZ'nin yakınsaması, tekrar eden görevleri otomatikleştirirken ve daha verimli ve güvenli süreçler oluştururken finansmanı demokratikleştirebileceği, finansal katılımı teşvik edebileceği ve daha şeffaf bir finansal sistem üretebileceği için zamanımızın en yıkıcı teknolojik uygulamalarından biri olabilir.
DeFi'de yapay zeka ivme kazanmaya devam ederken, geleceğe yönelik temel bir husus, beklentiler konusunda gerçekçi olmak ve yapay zeka odaklı DeFi uygulamalarının tasarımı ve dağıtımında etik kaygılar da dahil olmak üzere bazı önemli zorlukları ele almak olmalıdır.
YZ her derde deva bir çözüm değildir ve her teknolojide olduğu gibi, risk değerlendirme ve yönetimi ile karar verme süreçlerini iyileştirmek ve daha tatmin edici bir kullanıcı deneyimi sağlamak gibi gerçek bir fark yaratabileceği durumlarda uygulanmalıdır.
Emi Lacapra tarafından yazıldı.