Kara para aklama nedir? Bitcoin ile kara para aklanır mı?

Kara para aklama nedir? Nasıl kara para aklanır?

Yasa dışı faaliyetlerden elde edilen gelirin meşru görünmesini sağlamak için paranın "temizlenmesi" sürecine kara para aklama denir.

Uyuşturucu kaçakçılığı ve terör finansmanı yoluyla elde edilen paralar, suça dair izin ortadan kaldırılması yoluyla aklanır. Bu uygulama uzun yıllardır süregelen bir durumdur ve hem geleneksel hem de kripto para piyasasında gözlenebilir.

Kara para aklama genellikle üç adımda çalışır. İlk olarak, çalınan fonlar finansal sisteme yerleştirilir ve genellikle daha kolay gizlenebilmeleri için küçük miktarlara bölünür. Suçlular ve çalınan fonlar arasında mesafe oluşturmak için genellikle bir "katman" sistemi kullanılır. Son olarak, fonlar "sisteme entegre edilir" ve hırsızların meşru olarak gözüken gelir akışları veya temiz para kaynakları meydana çıkarılır.

Fiat para birimleri genellikle küçük miktarlardaki paranın birkaç farklı hesaba dağıtılmasıyla aklanır. Uluslararası para transferi yapmak için banka havaleleri, döviz büroları veya kaçakçılık yapan aracılar kullanılabilir. Suçlular fonlarını gizlemek için altın, meşru bir işletme ve gayrimenkul gibi farklı varlıklara da yatırım yapabilirler. Bu süreçte kripto para birimleri de kullanılabilir, ancak zincir üstü analitik araçlar sayesinde fon akışlarının çözülmesi ve işlemlerin ortaya çıkarılması mümkündür.

Kara para aklamada neden kripto paralar kullanılır?

Bunun en yaygın sebebi, suçluların blockchain işlemlerinin anonim olduğunu varsaymasıdır.

Kötü niyetli aktörler, kripto para birimlerinin sınır ötesi işlemleri kolaylaştırma özelliğinden de faydalanırlar. Zira geleneksel çözümlerde paranın "ülke dışına" çıkarılması daha büyük sorunken, kripto paralarla her şeyin çok daha kolay olduğunu varsayarlar.

Ancak sanal varlık sektörü olgunlaştıkça, sektörü düzenlemeye ve yasa dışı uygulamaları durdurmaya yönelik olumlu hareketler görmeye başlıyoruz. Darknet üzerinden gönderilen ve alınan Bitcoin miktarı, büyük olasılıkla daha sıkı düzenlemeler ve Müşterini Tanı (KYC) kontrollerinin devreye girmesi sayesinde 2017'den bu yana azaldı. Ancak, aktarılan değer dolar bazında arttı ve bu da BTC fiyatlarındaki artıştan kaynaklanıyor.

Suçlular nasıl kripto paraları aklıyor?

Suçlular, kasıtlı veya kasıtsız olarak kimliklerini gizleyen hizmetleri kullanır.

Mixer (karıştırıcı) hizmetleri ve darknet, genellikle fon aklamak isteyen kötü niyetli kişiler tarafından tercih edilir. Suçlular ayrıca gevşek doğrulama gereksinimleri olan borsaları kullanmayı da ihmal etmezler. Zira bu borsalar genellikle daha yüksek düzeyde anonimlik sunar.

Ancak bu durum, borsaların günbegün düzenlemelere daha uyumlu hale gelmesiyle ve KYC standartlarına uygun hareket etmeleriyle zorlaşıyor. 2020'de, Crystal Blockchain analitik platformunun araştırdığı borsaların sadece yüzde 16'sında resmi kayıt bulunmuyordu. Kripto para düzenlemeleri küresel ve bölgesel düzeyde geliştikçe bu sayının daha da düşmesi bekleniyor.

Kripto para üzerinden kara para aklamayla nasıl mücadele edilebilir?

En verimli yaklaşım, potansiyel olarak şüpheli blockchain işlemlerini izlemektir.

Kara para aklama gibi yasa dışı faaliyetlerin araştırılması söz konusu olduğunda, kripto para işlemlerinin şeffaflığı büyük avantaj sağlıyor. Kayıtlar silindiğinde yok olan geleneksel fiat (itibari) para transferlerinin aksine, kripto para birimlerine ait fon akışları daima izlenebilir.

Şüpheli blockchain üzeri işlemler, doğrudan ve dolaylı bağlantılar takip edilerek ve potansiyel yasa dışı kripto para fon kaynakları ayıklanarak izlenebilir.

Bazı blockchain ağları gizlidir, yani teorik olarak işlemlerin izlenmesi zordur. Bitcoin veya Ethereum gibi blockchain ağları oldukça şeffaf ve izlenebilirdir seçeneklerdir. Crystal analitik platformu, Bitcoin ve Ethereum'un yanı sıra Bitcoin Cash, Litecoin, Tether ve Ripple dahil olmak üzere tüm büyük blockchain işlemlerini otomatik olarak izler ve bunlara risk puanları verir. Crystal ayrıca, bin 500'den fazla ERC-20 tokenini ve 60'ın üzerinde DeFi protokolünü de izler.

Kripto para işletmeleri için kara para aklamayı önleme yazılımı nasıl çalışır?

Her gün yüksek miktarda blockchain üzeri işlem yapıldığı düşünüldüğünde, otomasyon şarttır.

Bu baş döndürücü hacimler nedeniyle elle izleme mümkün değildir. Crystal gibi analitik hizmetler, bu izleme sürecini 7/24 güncellemelerle otomatikleştirmek için çalışır. Böylece kripto para işletmeleri (kripto destekli bankalar ve finans kurumları da dahil) bir sorunla karşılaşıldığında anında haberdar edilebilir.

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından yayımlanan son yönergeler, kara para aklama söz konusu olduğunda izlenecek göstergeleri düzenli olarak yeniler. Bu tür yasa dışı faaliyetlerle mücadele için oluşturulan gösterge seti, söz konusu kuruluş hakkındaki bilgilerin en yüksek önceliklerden biri olduğu, kullanılan işlemlerin, işlem modellerinin ve kurulan bağlantıların izlenmesi ile sürekli gelişim halindedir.

İzleme faktörlerinin kombinasyonu, potansiyel risk için kilit noktadır. FATF, bu faktörlerin tek başına değil, genel bir bağlamla ilişkilendirilmiş resmin parçası olarak görülmesi gerektiğini vurgular.

Bu genel tablo göz önünde bulundurulduğunda, Sanal Varlık Hizmet Sağlayıcıları (VASP) hükümet tarafından tanımlanan kara para aklamayı önleme faktörlerini devreye almalı ve düzenlemelere uyum ihtiyaçlarını takip etmelidir. Crystal gibi yazılımların özelleştirilebilmesi, VASP bünyesindeki yasalara uyum çalışanlarının kendi AML gereksinimlerini oluşturmalarına olanak tanır.